103270

zawartego w art. 19a omawianej ustawy, czyn taki w warunkach określonych tym przepisem nie stanowi przestępstwa, albowiem cokolwiek jest w jakiejkolwiek ustawie dozwolone lub nakazane, to tym samym nie jest zakazane pod groźbą kary przez ustawę; wynika to z subsydiarnego charakteru ustawy karnej .

Czynności, o których mowa w art. 19a ustawy mogą mieć następujące cele:

-    sprawdzenie uzyskanych wcześniej, wiarygodnych informacji o przestępstwie,

-    wykrycie sprawców przestępstwa,

-    uzyskanie informacji mogących mieć znaczenie dowodowe w późniejszym procesie.

Wydaje się, źe cel weryfikacyjny jest wiodący w działaniach określonych w art. 19a ustawy, to znaczy działania te w każdym przypadku powinny być poprzedzone uzyskaniem wcześniej wiarygodnych informacji o przestępstwie, a zatem każde działanie w ramach tego art. 19a ustawy powinno być poprzedzone posiadaniem takich informacji i dopiero wówczas może zmierzać do wykrycia sprawców przestępstwa oraz do uzyskania materiałów, które mogą mieć znaczenie dowodowe w przyszłym procesie. Na przykład: znaczenie to może polegać na przesłuchaniu jako świadka policjanta, który dokonał w sposób niejawny nabycia lub przejęcia przedmiotów pochodzących z przestępstwa. Wówczas dopiero zeznania takie będą stanowiły dowód.

W art. 19a ust. 4 ustawa stwierdza, że czynności określone w ust. I nie mogą polegać na:

-    kierowaniu działaniami wyczerpującymi znamiona czynu zabronionego ustawą,

-    na nakłanianiu do udzielenia lub przyjęcia korzyści majątkowej.

O ile pierwszy zakaz jest zrozumiały, o tyle drugi nasuwa niejakie wątpliwości. Chodzi mianowicie o to, że w ust. I omawianego przepisu ustawa zezwala na wręczenie korzyści majątkowej, zaś w ust. 4 - zakazuje nakłaniania do przyjęcia takiej korzyści. Rzecz jednak w tym, źe prawie każde wręczenie korzyści majątkowej stanowi nakłanianie do jej przyjęcia per facta concludentia.

Wręczanie wszak na ogól nie ma charakteru symbolu, lecz dokonywane jest po to, aby druga osoba korzyść tę przyjęła, a zatem jest formą nakłaniania czynnego (per facta concludentia). Techniczny sposób nakłaniania jest bowiem obojętny, może to być nakłanianie wprost, polecenie, groźba, podarunki, słowem - każdy sposób oddziaływania na psychikę innej osoby zdolny do wzbudzenia u niej woli popełnienia czynu zabronionego (K. Buchała, A. Zoil).

Tak zatem zachodzi tu sprzeczność polegająca na tym, że prawie każde wręczanie korzyści majątkowej (dozwolone w ramach ust. I art. 19a ustawy) może stanowić zarazem nakłanianie do przyjęcia takiej korzyści (zabronione przez art. 19a ust. 4 ustawy). Praktycznie zatem przepis nie powinien być stosowany w odniesieniu do wielu postaci wręczania korzyści majątkowej, gdyż prawie każde wręczanie może być uznane za formę nakłaniania do przyjęcia takiej korzyści, czego wyraźnie zakazuje ust. 4. Należy pamiętać, że w odniesieniu do art. 19a ustawy stosuje się odpowiednio przepisy art. 19 ust. 2 - 6, a więc zawierające wyraźne ograniczenia w stosowaniu art.l9a ustawy, a więc skrótowo:

-    na działania określone w tym przepisie potrzebna Jest zgoda Prokuratora Generalnego,

-    działania te mają charakter akcesoryjny, tzn. stosowane być mogą tylko wówczas, gdy inne środki okazały się bezskuteczne, albo zachodzi wysokie