- uchwala budżet i kontroluje jego wykonanie,
- uchwala plany zagospodarowania przestrzennego
- podjmuje uchwały w sprawie podatków i opłat
- podejmuje uchwały w sprawach majątkowych
- kontroluje działalność zarządu
- wydaje przepisy lokalne
Organy wykonawcze: zarząd na którego czele stoi starosta, wójt lub marszałek województwa. NA ich wniosek wybiera się pozostałych członków zarządu.
Ponoszą oni odpowiedzialność przed radą/sejmikiem. Co roku muszą oni udzielić absolutorium, dwa tygodnie po jego nieudzielaniu rozpatruje się odwołanie prezydenta. Zarząd wykonuje uchwały sejmiku
Zakres działania samorządu
(art. 16) Samorządowi przysługuje istotna część zadań publicznych. Domniemanie kompetencji na rzecz samorządu terytorialnego.
Zadania własne: przynależne jednostkom samorządu terytorialnego, wykonuje się je we własnym imieniu i na własną odpowiedzialność. Nadzór rządu ograniczony do kryterium legalności. Cztery podstawowe grupy spraw dla gminy:
- infrastruktura techniczna
- infrastruktura społeczna
- porządek i bezpieczeństwo publiczne
- ład przestrzenny i ekologiczny
Zadania zlecone: przynależą rządowej adm. Terenowej jednak wykonywane są przez samorząd. Nie są one wykonywanie we własnym imieniu i na własną odpowiedzialność. Obowiązują je inne rygory niż zadania własne:
- zawiera się osobne porozumienia z org. Adm. Rządowej
- konieczność otrzymania środków finansowych do wykonania zadań
- określenie środków weryfikacji i kontroli realizacji zadań
Gmina - podstawowa jednostka administracyjna.
Sfery działania samorządu:
- publicznoprawna (jako jedn. Samorządu terytorialnego, przysługują działania władcze wobec obywateli, zasada samodzielności)
- cywilnoprawnego (jako podmiot obrotu cywilnoprawnego, osobowość prawna, uprawnienia właścicielskie i majątkowe)
Dochody samorządu terytorialnego (art. 167)
- dochody własne (podatki i opłaty, dochody z majątku)
- subwencje z budżetu
- dotacje na wykonywanie zadań zleconych
Nadzór nad działalnością:
Zapewnia on jednolitość funkcjonowania administracji.
Nadzór oznacza:
• oddziaływanie na postępowania i sytuację organu nadzorującego
• Środki jego są określone przez prawo
• Nie może prowadzić on do wyręczania organu nadzorowanego z jego działań
Środki : żądanie informacji, kontrola, wyrażanie opinii, zgody, uchylanie decyzji, wstrzymanie wykonania aktów, rozwiązanie organów lub zawieszenie działania (zarząd komisaryczny).