Historia fio/ofii - Soren Kierkegaard 1
Soren Kierkegaard (1813 - 1855)
• filozofia egzystencjalna - rozumienie filozofii:
o humanistyczne - zainteresowanie człowiekiem i jego stosunkiem do Boga o subiektywne - poszukiwanie nie prawdy obiektywnej, ale indywidualnej o pluralistyczne - brak jednego systemu o egzystencjalne - o życiu człowieka
• skończoność i nieskończoność w istnieniu
o podstawą życia jest stawanie się, a jego podstawową cechą czasowość o filozofia musi być filozofią stawania się, a nie systemem, bo tylko myśl daje się ująć w systemie, a nie istnienie
o istnienie zawsze jest skończone ale człowiek jest syntezą skończoności i nieskończoności, bo patrzy na życie pod katem wieczności - stąd cierpienie i sprzeczność istnienia
o niepojętość. niezmienność i wieczność Boga jest naturalnym wyrazem stosunku między nim a człowiekiem
• dążenie do nieskończoności i obawa przed nią
o człowiek pragnie wyrwać się do wieczności przez religię o dwie postacie
■ religia A - wskazuje człowiekowi wieczność jako dalsze tło, jest paradoksem i męczarnią
■ religia B (np. chrześcijaństwo) - wprowadza nieskończonego Boga w samo istnienie skończonego człowieka
o człowiekiem kierują sprzeczne dążenia
o człowiek pragnie poznać siebie samego, ale jednocześnie ucieka przed sobą samym
• typy życia - wytwarzają się w zależności od dążeń, które rządzą człowiekiem
o estetyczny - człowiek pochłonięty nie rzeczywistością, ale możliwościami I wyobraźnią
o etyczny - szuka nie możliwości, ale rzeczywistości i teraźniejszości o religijny - etyczny w rozumieniu religijnym
• subiektywność prawdy
o prawda jest subiektywna - człowiek nigdy nie pozna prawdy obiektywnej, poznanie ludzkie jest zawsze niepewne
o subiektywność jest prawdą - w subiektywnym życiu człowieka i tylko w nim leży sprawdzian prawdy, prawdziwe istnienie musi być ugruntowane w konkretnym życiu osobistym i nie może mieć charakteru abstrakcyjnego