104750

Rozpad imperium osmańskiego - utworzenie Republiki Tureckiej Temat nr 17

•    „chory człowiek Eiropy” przed I wojną światową

•    kryzys bośniacki, utrata Cyrenajki i Trypolisu. faktyczna utrata kontroli nad Egiptem -imperium osmańskie puszczało w szwach i nikt nie wiedział jak temu zaradzić

•    strata resztek terenów europejskich (Albania. Tracja. Macedonia) - Turcji pozostała jedynie Tracja Wschodnia

•    porażka Turcji sprzymierzonej z państwami centralnymi w I wojnie światowej

•    wzrost tendencji odśrodkowych wśród Arabów, Kurdów i Ormian

•    panturkizm - idea zjednoczenia wszystkich jednostek turkojęzycznych

•    turkizm - zjednoczenie wszystkich tureckich terenów dawnego imperium

•    na Cieśniny i Armenię Zachodnią, gdzie Tircy w 1915 roku wybili Ormian, czyhała Rosja, Wielka Brytania i Francja podzieliły się w 1916 roku arabskimi prowincjami (Francja - Iran i Liban, Wielka Brytania Palestyna i Irak), na Anatolię liczyli Włosi i Grecy

•    rząd siitański potulnie przyjął ostre postanowienia pokojowe z Sevres

•    w obliczu samowolnych włoskich interwencji w Anatolii Wielka Brytania zezwoliła Grekom na lądowanie w południowo-zachodniej Turcji w celu odcięcia drogi Włochom

•    nastąpiło odrodzenie narodowe na bazie turkizm u i przypływ nienawiści względem Greków

•    posłuszeństwo Stambułowi wypowiedział Mustafa Kemal Pasza (turecki bohater spod Galipoli). którego Wielka Rada wybrała na premiera - utworzył republikańską administrację i armię, na czele której pokonał Greków i w latach 1921-1922 odzyskał utracone tereny

•    w 1922 roku Mustafa Kemal Pasza panował już nad terytorium dzisiejszej Turcji - traktat z Sevres zastąpiono wynegocjowanym przez Turcję traktatem z Lozanny (1923):

o utrata prowincji arabskich

o wysiedlenie Greków z Anatolii i Turków z Grecji Południowo-Zachodniej

•    Kemal Ataturk (Ojciec Turiców) przeprowadził reformy i laicyzację kraju