Stosując dwukrotnie równanie Clauciusa-Clapeyrona w postaci
dla linii sii>limacji:
in P3 — ^sub Tok .... 1 P2 ^Hpar Tok — Tk ., t
In-—------———— 1 dla linii parowania: 111 —=- ----—-— można wyprowadzić wzór na stałą
krioskopową. Dodając powyższe zależności stronami i oznaczając prężność pary nad czystym rozpuszczalnikiem w temperaturze wrzenia T0. przez p> oraz prężność pary nad roztworem w tej samej temperaturze T0« przez p, otrzymiąemy:
AH^-AH,
In
Por
Pr
par
R
ATk
Tk T0k
RT^ n.
Pr
Z prawa Hessa wynika: AHłU» - AH„. - AH,<* i w przybliżeniu TVTo* - T**. więc: ATk =--ln —- .
AH [0p
W przypadku roztworu idealnie rozcieńczonego dla rozpuszczalnika spełnione jest prawo Raoułta: prężność pary nad roztworem jest równa prężności pary nad czystym rozpuszczalnikiem pomnożonej przez ułamek molowy rozpuszczalnika w
POr
roztworze. Wynika z tego. ze wielkość In-można zastąpić przez -lnx, Rozwijając funkcję logarytmiczną w szereg
Pr
rozcieńczonych x, - -= — . Jeżeli molamość roztworu o masie molowej M, wynosi m, to: n, - m, n, - —— , x. ■
n.+n5 nr Mr
m Mr =i„£ol .
1000 pr
Ostatecznie dla idealnego roztworu rozcieńczonego otrzymuje się wzór kriometryczny:
ATk=ii.“Li = i4.m=Kin -» K = r-
AKIop 1000 AHIop AHIO|, ASlop-nr
AHbo jest entalpią topnienia 1 kg rozpiszczalnika natomiast a A ; jest jego entalpią molową.
Zależność opisująca stałą kriometryczną K stanowi podstawę kriometrycznej metody wyznaczania masy molowej składnika roztworu idealnego. W metodzie tej wyznacza się wartość AT, dla roztworu o znanej molarności (roztworu wzorcowego), a następnie znając wartość stałej K rozpuszczalnika (dane tablicowe) wyznacza się molarność badanego roztworu, a z niej poszukiwaną masę molową badanej substancji.
Celem ćwiczenia było zaobserwowanie zjawiska obniżenia temperatury krzepnięcia roztworu w stosunku do temperatury krzepnięcia czystego rozpuszczalnika, a także zależności tej różnicy temperatur od stężenia molarnego roztworu.
= 5,10®
roztwór wzorcowy: undekan w benzenie = 0,2 mol/kg
roztwór I: undekan w benzenie, mr 0,1 mol/kg roztwór II: undekan w benzenie, mM » 0,05 mol/kg
1) aparat
Podczas wykonywania ćwiczenia używany jest krioskop firmy Knauer i podłączony do niego rejestrator. Do krioskopu przymocowana jest głowica pomiarowa, z której wystaje termistor, czyli
2