105948

przesłanie świętości. Dzieło należy do świata, jest jego organicznym fragmentem, jest uporządkowaniem i skondensowaną prawdą, której nie sposób nktyć (odkryć) gdzie indziej. W tym punkcie Gadamer nie zgadza się z H egiem, dla którego sztuka była niedoskonałym nośnikiem sensu i stadium ewolucji ku pojęciowej filozofii, czyli najbardziej adekwatnemu dla sensu medium. Dzieło nie przekazuje sensu, ono jest sensem i to takim, którego nie można wyrazić czy wytłumaczyć przez pojęcia.

Jak już wiadomo, dzieło sztuki jest grą. to znaczy jego istota nie zmienia się zależnie od grania, czyli prezentacji. Prezentacja jest powtórzeniem, lecz „każde powtórzenie jest równie pierwotne jak samo dzieło”. Dzieło za każdym razem ożywa, uobecnia się w prezentacji. Podobnie święto ismieje o tyle, o ile jest obchodzone. Ci, którzy je obchodzą, muszą się znaleźć w jego obrębie, być jego uczestnikami. Uczestnictwo oznacza udział, a nie jedynie obecność. Oznacza doznawanie, zachwyt, bycie u prawdziwego bytu. Gadamer określa uczestnictwo jako bycie-na-zewnątrz-siebie, rozumiane nie jako ucieczkę od siebie, lecz możliwość bycia u czegoś. Przypomina tu boskie szaleństwo z Platońskiego Fajdrosa, które jest możliwością bycia u tego, co prawdziwe. Takie bycie ma charakter samozapomnienia, lecz nie bezrozumnego otumanienia, a dowolnego i świadomego zwrotu ku rzeczy. Uczestnictwo w sztuce to świadome i całkowite oddanie się jej grze. Istotą uczesmictwa jest niezwykła czasowość sfery estetycznej - jej niezachwiana równoczesność, która sprawia, „że coś jedynego, co się nam prezentuje, niezależnie od tego, jak odległe byłoby tego czegoś źródło, w swej prezentacji osiąga pełną obecność". Osiąga pełną obecność, to znaczy jest bezpośrednio, w absolutnej bliskości i jednoczesnoścL Przebywanie wewnątrz gry, święto sztuki, nigdy się nie dłuży, jest czasem spełnionym i uroczystym (a nie pustym czasem nudy lub krzątaniny), czasem „narzuconym” przez dzieło. „Im bardziej tak przebywając zdajemy się na nie. tym wymowniej, tym wielostronniej, tym pełniej się nam ono jawi. Istotą doświadczenia czasu w szarce jest to, że uczymy się przebywania. Jest to zapewne stosowna dla nas, skończona odpowiedniość tego. co zwie się wiecznością.”

Święto jednoczy wszystkich uczestników, podobnie sztuka, która według Gadamera jest odzyskanym porozumieniem wszystkich ze wszystkimi. Święto jest wspólnotą i przedstawieniem samej tej wspólnoty, ciągłości jej sensu. Tym. co się w pełni objawia, prezentuje w sztuce, jest prawda świata, w którym mieszka zachwycony jej uczesmik. Samozapomnienie jest jednocześnie powrotem do siebie, totalną komunikacją, pośrednictwem z sobą i ze światem, którego sens nas przenika. To, co uczesauka sztuki „odrywa od wszystkiego, zarazem oddaje mu na powrót całość jego bytu”.

Mimesis - starożytna kategoria odnawiana przez Riceoura i Gadamera. Ricoeur w literaturze następuje odtwarzanie świata ludzkiego działania, możliwych dróg rzeczywistej akcji. Jeżeli czytelnik jest wzywany, aby zrozumieć siebie wobec tekstu, to dzieje się tak, porueważ tekst nie jest zamknięty sam na siebie, ale otwarty na świat, który opisuje i odtwarza. Gadamer. w szatce odtwarzany jest głęboki porządek, harmonia, ład (pitagorejska Liczba).