107053

Aktywna polityka państwa na rynku pracy polega na tworzeniu warunków umożliwiających zatrudnienie bezrobotnych, a zwłaszcza tworzenie nowych miejsc pracy i dostosowywanie siły roboczej do obecnych i przyszłych potrzeb rynku pracy. Instrumentami makro-ekonomicznymi (zawartymi w polityce fiskalnej i monetarnej), zależnie od teorii, będą: stymulowanie globalnego popytu na towary lub stwarzanie lepszych warunków działania dla przedsiębiorców. W ramach mikroekonomicznych instrumentów dąży się do poprawy funkcjonowania rynku pracy i redukcji bezrobocia w określonych grupach siły roboczej (szkolenia, publiczne programy zatrudnienia, subsydiowanie zatrudnienia pożyczki dla przedsiębiorców chcących twrzyć nowe miejsca pracy, pożyczki dla tworzących własne firmy, wzrost nakładów na polepszenie jakości urzędów pośrednictwa pracy).

Pasywna polityka polega natomiast na zapewnianiu bezrobotnym środków do życia. Jej instrumentami są zasiłki, zasiłki socjalne, odszkodowania dla zwolnionych, zasiłki przedemerytalne, ważne jest określenie kryteriów uzyskiwania przez bezrobotnych świadczeń ze strony państwa, okres pobierania zasiłków i ich wysokość.

W UE więcej państw prowadzi politykę aktywną (75% środków na rynek pracy). W Polsce 75% idzie na pomoc pasywną. Przeznaczamy za mało pieniędzy na zmiany rynku, wystarcza ich na skromne, rzadkie zasiłki. Dwa lata temu zaledwie 11% zarejestrowanym w urzędzie pracy miało prawo do zasiłku (najmniejszy procent w UE); okres przyznawania jest krótki, stopa zastąpienia niska.

Specyfika bezrobocia w Polsce:

-    duże zróżnicowanie regionalne, USA ułatwiają możliwość ruchliwości przestrzennej

-    duże bezrobocie na wsi, szczególnie bezrobocie ukryte na południowym wschodzie

-    wysokie bezrobocie długookresowe, około 50% bezrobotnych nie ma pracy ponad rok

-    duże bezrobocie wśród kobiet

-    wyraźniejsza zależność między bezrobociem a wykształceniem

-    stopa bezrobocia szczególnie wysoka wśród młodych

Polski system dba o ludzi starszych bardziej, niż o młodych (niski wiek emerytalny, łatwość przejścia na wcześniejszą emeryturę, szeroki dostęp do rent).