Cvkl a wzrost gospodarczy
Poziom dochodu narodowego (D, Di) faluje tzn. przemiennie rośnie i spada, lecz na ogół po każdym cyklu znajduje się na wyższym poziomie niż poprzednio. Wahania odbywają się więc nie wokół linii równoległej do osi odciętych, lecz wokół linii wznoszącej linię tę będącą graficzną ilustracją długookresowego wzrostu nazywamy trendem. Możemy więc określić cykl koniunkturalny jako okresowe badania aktywności gospodarczej wokół trendu.
Trend wzrostowy gospodarki jest związany ze zwiększeniem czynników produkcji, szczególnie kapitału i pracy oraz wzrostem ich produkcujności.
J.M. Keynes = nurt keynesistowski
Teoria wahań cyklicznych wykorzystanie podażowych możliwości gospodarki zależy od rozmiarów popyta Teoria wahań cyklicznych musi więc wykazać który składnik popytu globalnego jest nośnikiem cykliczności, określić przyczyny jego fluktuacji.
Większość teorii wskazuje na wahania popytu inwestycyjnego, jako przyczynę generującą cykliczne wahania gospodarki. Różne są wskazania przyczyn tych flukniacji.
Z tego punktu widzenia możemy wyróżnić 2 nurty refleksji teoretycznej:
Teorie neoklasyczne
Neoklasyczne spojrzenie na gospodarkę zakłada, że ma ona właściwość stabilności tzn. po każdym zakłóceniu powraca do stanu równowagi.
Czynniki zakłócające równowagę mają charakter zewnętrzny w stosunku do mechanizmów gospodarczego zachwiania równowagi uruchamia mechanizmy tworzące wewnątrz systemu, które prowadzą gospodarkę w kierunku równowagi.
Czynniki wewnętrzne pochodzą spoza ekonomicznego otoczenia systemu gospodarczego, są to np. wojny, rewolucje i inne wydarzenia polityczne i odkrycie nowych złóż zasobów mineralnych, zmiany demograficzne i innowacje techniczne, a nawet zjawiska przyrodnicze. W tym ujęciu cykl koniunkturalny jest zjawiskiem naturalnym, bo wszelkie procesy gospodarcze przebiegają w poza ekonomicznym otoczeniu i polityka gospodarcza rządu nie może tego zmienić. Nie można przecież odizolować gospodarki od jej otoczenia.
Teorie keynesowskic lub kcynesistowskie
Są opozycją w stosunku to teorii neoklasycznych, wyjaśniają cykliczny rozwój uwarunkowaniami immamentnie związanymi z rozwojem gospodarczym. Czyli czynniki zewnętrzne wg tych koncepcji mają jedynie zakłócić endogeniczne (wewnętrzne) procesy nie naruszając długookresowej (wewn.) logiki procesów gospodarczych Przyczyny cyklu wahań wynikają więc z reguł funkcjonowania gospodarki rynkowej. Fazy spadkowe cyklu są efektem procesów, które zachodzą w fazach wzrostowych i odwrotnie. Procesy w fazach spadkowych warunkują przechodzenie gospodarki do faz wzrostowych.
Zmiany rodzajów inwestycji określane są przez wahania stopy zysku =AKCELERACJĘ. Inwestycje spowodowane zmianami dochodu narodowego i konsumpcji, nazywamy inwestycjami indukowanymi. Związek między zmianami dochodu narodowego i zmianami inwestycji indukcyjnej ujmuje zasada akceleracji. Głosi ona że zmiana dochodu narodowego powoduje z pewnym opóźnieniem zwielokrotnione zmiany inwestycji indukowanych. Połączenie zasady mnożnika i akceleratora stwarza możliwość wyjaśnienia kumulatywnych procesów powodujących wejście gospodarki w fazę ożywienia. Rośnie popyt inwestycyjny, rośnie dochód konsumpcyjny, popyt konsumpcyjny powodujący zwielokrotnienie popytu inwestycyjnego, rosną rozmiary oszczędności i inwestycji.