- NK (Natura Killer)
- duże ziarniste limfocyty (LGL) z ekspresją CD 16 i CD56
- lizują komórki nowotworowe i zakażone wirusem (spontaniczna cytotoksyczność)
- 5-10% limfocytów krwi obwodowej
- komórka NK niszczy komórkę tarczową tworząc w niej otwory przy udziale perforyn.
- ich cytotoksyczność jest hamowana przez konwencjonalną ekspresję antygenów
MHC na komórkach docelowych
- u osób z podwyższoną liczbą komórek NK - przypadki nowotworów są rzadsze.
- subpopulacje wykazują ekspresję aktywujących (KAR) i/lub hamujących receptorów
(KIR) dla antygenów MHC klasy I
- znajdują się we krwi, śledzionie, płucach, przewodzie pokarmowym, macicy, -aktywowane przez IL-2, IL-12, IL-15, IL-18
- zabijają komórki docelowe via perfoiyny/granzymy i receptory indukujące apoptozę. Efekt cytotoksyczny komórek NK:
- jest regulowany przez dwa sygnały z powodu występowania dwóch receptoró: KIR (hamujący) i KAR (aktywujący)
- azurofilne ziarnistości komórek NK zawierają wiele toksycznych związków - perfoiyny, proteazy serynowe (granzymy), NKCF, białko TIA-1.
- zabijanie dokonuje się po przyłączeniu się do komórki docelowej
- aktywowane NK posiadają ekspresję FasL i zabijają na drodze apoptozy (Fas-FasL)
- należą do komórek ADCC bo posiadają receptor dla fragmentu Fc immunoglobuliny.
Subpopulacje limfocytów:
Definiowane na podstawie ekspresji typowych markerów powierzchniowych:
- komórki T: CD3, TCR, CD4, CD8, CD45.
- limfocyty B: slg
- komórki NK: brak CD3/slg, CD16, CD56.
Komórki odporności swoistej:
Limfocyty T i B to główne komórki odporności swoistej
- komórki T CD4 (T helper)
- wzmagają stymulację komórek B I syntezę przeciwciał
- aktywują makrofagi
- Komórki T CD8 (t cytotoxic/suppresor/regulator)
- zabijają komórki z ekspresją ocego antygenu
- regulują odpowiedz immunologiczną
- Komórki B
- po stymulacji jako plazmocyty syntetyzują przeciwciała
- mogą prezentować antygen (APC)