Trybunał koronny i litewski - genezo, skl.nl i kompetencje • Geneza:
• konieczność reformy wyższego sądownictwa w związku z załamaniem się systemu sądów królewskich
• zrzeczenie się pizez króla najwyższego sądownictwa na izecz stanu szlacheckiego - Ogólne:
• deputowani to reprezentanci szlachty, wybierani corocznie na sejmikach deputackich
• deputowany mógł się ubiegać o ponowny wybór dopiero po 4 latach
• w razie równości głosów sprawę odsyłano do sądu królewskiego
- Skład
• Trybunał Koronny:
~ powołany w 1578r
~ zbierał się na wiosnę i lato dla Małopolski w Lublinie i na jesieni i zimę dla Wielkopolski w Piotrkowie
~ 1585r poddały się Trybunałowi Prasy Królewskie a w 1590 województwo ruskie /pierwotnie posiadało Trybunał w Lucku/
- 27 deputowanych szlacheckich i 6 deputowanych duchownych
~ na czele Trybunału stal obierany marszałek, duchowni mieli swojego prezydenta
• Trybunał Litewski:
~ powołany w 1581 r
- 46 deputowanych szlacheckich
~ sądził w Wilnie, Nowogródku i Mińsku
~ w 1726r podzielony na Trybunał Wileński i Trybunał Nowogródzko-Miński -Kompetencje:
• apelacje w ostatniej instancji od wyroków sądów ziemskich
• wyroki winny zapadać jednomyślnie
• większość głosów miała zastosowanie dopiero w 3 glosowaniu
• od XVII wieku zaczął rozpatrywać sprawy w pieiwszej instancji
• sądy w sprawach szlacheckich na zasadzie wyłączności, w sprawach mieszanych deputowani szlacheccy stanowili 50% składu