5) siok termiczny- pod wpływem podwyższonej temperatury zwiększa się płynność błon komórkowych, co przyczynia się do tworzenia na jej powierzclini porów umożliwiających przenikanie DNA do komórki. W zwiększonej temp częściowo spada potencjał elektrostatyczny błony, co podnosi wydajność. Umieszcza się również komórki na Iodzie-zasklepianie się porów na skutek utraty płynności błony komórkowej.
II Fizyko-chemiczne:
1) DEAE-dekstran (dwuetyloaminoetyiu)-polisacharyd, który w warunkach fizjologicznych ma charakter kationowy. Łącząc się z ujemnie naładowanym DNA (lub RN A) umożliwia zbliżenie się do powierzclini ujemnie naładowanej komórki, adhezję i wnikanie do wnętrza na drodze endocytozy
2) syntetyczne nośniki DNA- niewirusowe nośniki DNA obdarzone ładunkiem dodatnim:
• Jony Ca2’
• I ipopleksy:
- lipidy i liposomy kationowe ( Liposomy- sferyczne dwuwarstwowe struktury składające się z cząsteczek lipidu obdarzonego ładunkiem „+” i cząsteczek lipidu obojętnego elektrostatycznie, np. lipofektyna DOTMA)
• Polipleksy:
- kationowe polipeptydy i białka np. poli-L-lizyna PLL, poli-L-ornityna, białka: protamina, iiistony, ludzka albumina
- polimery i kopolimery kationowe- naturalne: chitozan, syntetyczne: polietylenoimina PE1, poi i - (5-a mi noest ry
- dcndrymcry- wysokocząsteczkowe polimery o dobrze zdefiniowanej arcliitekturze, wyróżniające się jednorodnością i rozkładem ładunków np. polimery poliamidoaminowe
III Wirusowe:
1) adenowirusy- wnikają do nie dzielących się komórek, wywołują niepotrzebną reakcję odpornościową gospodarza. Używane jako wektory do wprowadzania kw nukleinowych. Białka wirusowe są rozpoznawane przez receptory komórkowe, które oddziałując na siebie umożliwiają wejście wirusa do komórki.
2) AAV- wirusy związane z adenowimsami
3) retrow irusy- atakują wyłącznie kom eukariotyczne
3. Zasada metody transfekcji chemicznej z użyciem PEI.
Polietylenoimina (PEI)- syntetyczny polimer kationowy, po złączeniu z DNA neutralizuje ładunek ujemny. Opłaszcza DNA, ma zdolność do kondensacji wprowadzanego materiału, co umożliwia lepszą ochronę, oraz wprowadzanie dłuższych konstruktów( trans ferowanie komórek większymi cząsteczkami).
PEI i jego kompleksy są rozpuszczalne w wodzie co zwiększa stabilność DNA.
Kompleks DNA/PEI wnika do komórki na drodze endocytozy.
W komórce we wnętrzu pęcherzyka endosomu wykazuje właściwości buforujące, działając jak „gąbka protonowa” powoduje napływ jonów wodorowych do wnętrza kompleksu. Powstające wysokie ciśnienie osmotyczne prowadzi do napływu wody do wnętrza endosomu, w konsekwencji następuje jego rozerwanie i uwolnienie DNA do cytoplazmy.
ExGen 500- sterylny r-ór polietylenoiminy
• natychmiast po dodaniu do DNA ExGenu należy zworteksować- uformowanie się kompleksu i większa wydajność transfekcji