Z roztworu soli Hgj2*, pod wpływem silnych zasad, wytrąca się czarny osad będący mieszaniną żółtego HgO i czarnej wolnej rtęci. Możemy to zapisać w dwóch etapach:
Hg22 + 2HO" 2 Hg:(OH)2 -> Hg2Q + H20 l°etap
rw. nietrwały z*r. nietrwały
Hg?Q ^ HgO + Hg° - dysproporcjonowanie Hg20 2° etap
c/amy 2Ółty czarny
Pod wpływem dodanych jonów I“(roztwór Nal lub KI), z roztworu zawierającego jony Ag*, wytrąca się żółtawy koloidalny osad Agi:
Ag* +1" ^ Agi
żółtawy (koloidalny)
Jest on słabo rozpuszczalny w stężonym roztworze F i praktycznie nierozpuszczalny w roztworach: kwasów mineralnych, mocnych zasad i NH3aq.
Jony Pb2' z jonami F wytrącają żółty osad Pb!?. W gorącej wodzie rozpuszcza się on w znacznym stopniu. W powoli ochładzanym roztworze, ! tworzą się charakterystyczne błyszczącepłatki.
Jony Hg22 pod wpływem jonów F tworzą zielono-źółty osad:
zielono-Żółty
Ulega on dysproporcjonowaniu:
H&h - Hg° +Hg!2
czarny czerwony
Przy dużych stężeniach jonów jodkowych, Hgh jest szybko kompleksowany
es
- tworzy się trwał)' bezbarwny anion [Hgl<l Lig!; + 21' S [Hgli]2-
Kationy 1 grupy tworzą także osady z jonami CrOt2~ (np. K2C1O4):
Ag?CrQ4 brązowo-czcrwony
PbCrOj żółty
HgiCrOj czerwono-brunatny
Chromiany te są rozpuszczalne m.in. w rozcieńczonym HN03, ale nie rozpuszczają się w rozcieńczonym CH3COOH.
1.2. Analiza systematyczna 1 grupy kationów
Analizę mieszaniny kationów I grupy rozpoczynamy od wytrącania osadu chlorków. Odczynnikiem strącającym jest 3M HC1. Po sprawdzeniu całkowitości wytrącenia, osad oddzielamy od roztworu (przez odwirowanie lub przesączenie). Zalanie osadu chlorków wrzącą wodą powoduje przejście
znacznej części PbCl? do roztworu, natomiast AgCl i Hg->C1? pozostają jako osad - są bardzo słabo rozpuszczalne w wodzie:
PbCl, Pb2' +2C!~
w owdzie w roziv, o;ze
AgCl bez zmian
w osadzie
HgoClo bez zmian
w owdzie
W ostudzonym roztworze wykrywamy jony Pb‘‘ w opisanych już reakcjach z jonami I" lub CrO<2~.
Osad, który może zawierać AgCl i Hg?Ck zalewamy stężonym roztworem amoniaku. Szybkie czernienie osadu jest dowodem na obecność Hgj2* w analizie.
13