X etylenoiminy
Iperyty azotowe
Najczęściej stosowana jest p,p'-dichloro-dietyloamina oznaczana jako HN2 oraz HN3 (oznaczenia z czasów 1 wojny światowej). Iperyt oznaczano jako H, cyfry oznaczają podstawienia 1 lub więcej grupy 2-dichloroetylenowej w grupie metylowej tri metyloaminy.
HN3
Tok postępowania:
• Zawiesinę komorek inkubuje się w 1% NaHC03 z dodatkiem 0,01-0,1% HN2 przez 10 do 30 min przy łagodnym mieszaniu.
• Proces przerywa się przez 10-krotne rozcieńczenie zawiesiny płynem dekontaminującym zawierającym NaHC03 (7,0 g/I) i glicynę (6,0 g/l).
Nitrozoguanidyna
(NTG- N-metylo-N'-nitro-N-nitrozoguanidyna)
Efektywne są produkty rozkłądu NTG -diazoalkany np. diazometan N = N = CH2
Reaguje z purynami, rozkład jest najszybszy w pH alkalicznym.
Tok postępowania:
• Sporządzanie roztworu NTB w buforze TRIS o pH 9,0
• Stężenie NTG 1-3 mg/ml
• Czas inkubacji do 24h
• Wykonuje się krzywą przeżycia.
• Wybiera się warunki inkubacji przy których przeżywa ok. 10% wyjściowej liczby komorek
Inne związki:
Analogi zasad azotowych
• 5-bromouracyl - włącza się zamiast tyminy do DNA co prowadzi do tranzycji AT=GC
• 2-aminoputyna - włącza się zamiast adeniny w DNA i łączy cytozynę prowadząc do tranzycji AT=GC
Hydroksyloam ina NH20H
Reaguje z cytozyną w wyniku czego następuje zastąpienie grupy aminowej grupą hydroksylowoaminową. Obecność w DNA pochodnej cytozyny powoduje tranzycję AT=CG. Kwas azotowy (III)
Kwas azotawy HN03
Powoduje dezaminację adeniny do hypoksantyny i cytozyny do uracylu.
Barwniki akrydynowe
Wchodzą interkularnie między sąsiednie nici DNA i powodują ich rozsunięcie co w rezultacie prowadzi do przesunięcia fazy odczytu.