Sporządzanie podłóż - źródła energii
Wzrost drobnoustrojów ma charakter endoergiczny tzn. energia jest uzyskiwana na drodze:
X autotroficznej np. chemosyntezy (ługowanie metali)
X rozkładu związków organicznych (zdecydowana większość procesów biotechnologicznych z udziałem drobnoustrojów)
X najczęściej używane surowce: skrobia, melasa, rzadziej alkany (z ropy naftowej), dwucukiy i cukry proste (sacliaroza, glukoza)
X Wydatki związane z zakupem surowców (opłacalność produkcji - ceny surowców o niskim stopniu przetworzenia)
X Zdolność drobnoustrojów przemysłowych do hydrolizy związków wysokocząsteczkowych
X Wstępna obróbka surowców np. scukrzania skrobi na drodze enzymatycznej lub chemicznej
X Często zdarza się zanieczyszczenie surowców pochodzenia roślinnego
substancjami toksycznymi (metale, środki ochrony roślin) - prowadzić to może do wysokich
strat w przemyśle
X W celu wyeliminowania zanieczyszczeń najlepiej przeprowadzić próhy biologiczne
Sporządzanie podłóż - źródła węgla
• Znajomość przemian metabolicznych drobnoustrojów.
• Węgiel w warunkach tlenowych stanowi najczęściej ~50% suchej masy drobnoustrojów.
• Źródła węgla i energii dla większości szczepów przemysłowych są bardzo podobne.
• Specyficzne wymagania np. produkcja dekstranu przez bakterie Leuconostoc mesedteroides (produkują dekstran tyiko gdy w rosną na podłożu zawierającym sacharozę).
Sporządzanie podłóż — źródła azotu
• Znajomość przemian metabolicznych drobnoustrojów.
• Łatwość przyswajania: amoniak > sole amonowe > azot organiczny > azotany > azotyny > azot atmosferyczny.
• Ważna jest stabilność źródła azotu w podłożu - najlepsze pod tym względem są sole amoniowe, amoniak zbyt szybko paruje.
• Azot w warunkach tlenowych stanowi najczęściej od 10 do 20% suchej masy drobnoustrojów.
• Najczęściej stosowane źródła azotu: mączka sojowa, mączka arachidowa, mączka rybna, duże ilości azotu są także w melasie i wyciągu namokowym z kukurydzy.
Sporządzanie podłóż - związki mineralne
• P oraz Mg - są najważniejsze (odgrywają istotną rolę w procesach przemiany materii z udziałem ATP)
• W dalszej kolejności - K, S, Na
• Mikroelementy - Fe, Co, Cu, Zn
• Źrodło - ekstrakty roślinne, zwierzęce, ekstrakt drożdżowy (są także źródłem witamin i innych substancji wzrostowych). Związki mineralne mogą być także podawane w formie soli nieorganicznych.