108786

WODY WOLNE

Woda wolna wypełnia w gruncie większe pory lub szczeliny, w których w skutek nadmiaru wody zostaje przekroczona siła przylegania (adhezji) i cząstki mogą się przemieszczając pod wpływem siły ciężkości. Woda pochodząca z opadów atmosferycznych przesiąka przez grunt pod wpływem siły ciężkości aż trafi na nieprzepuszczalne podłoże - wówczas wypełnia wszystkie puste przestrzenie między ziarnami gruntu tworząc strefę nasycenia (saturacji) tj zbiornik wody podziemnej nad którą istnieje strefa nawietrzena (aeracji). Granica między tymi strefami nazywa się zwierciadłem wody podziemnej.

-    woda wsiąkowai zawieszona - woda przesączająca się w dół przez strefę nawietrzenia. Gdy na jej drodze wystąpi soczewka gruntu nieprzepuszczalnego, to ruch wody zostaje zatrzymany na jej stropie i tworzy nad nią - w obrębie strefy nawietrzenia lokalne zbiorowisko wody wolnej zwanej wodą wolna zawieszoną.

woda zaskórna - występuje w strefie zbliżonej do powierzchni ziemi lub nawet osiąga powierzchnię ziemi, wskutek czego jest zazwyczaj zanieczyszczona produktami rozkładu organicznego, drobnoustrojami, zakwaszona, zażelaziona, podlega dużym wahaniom temperatury, w lecie nagrzewa się i w części odparowuje, a w zimie częściowo zamarza.

Wody zaskórne stanowią często zbiorniki wód stojących, zasilanych w większości przez opady atmosferyczne i dlatego stany ich zwierciadeł wykazują uzależnienia od opadów. Podniesienie się zwierciadła wody do powierzchni ziemi lub ponad nią powoduje zabagnienie terenu.

-    woda gruntowa - zasadniczą jej cechą jest oddzielenie obszaru jej występowania od powierzchni ziemi strefą nawietrzenia, zabezpieczającą ją oraz wodę kapilarną przed bezpośrednim kontaktem z gleba i system korzeniowym roślin. Woda gruntowa zasilana jest przez wsiąkające opady atmosferyczne, a obszar jej zasilania równy jest obszarowi rozprzestrzeniania. Cechuje ją nieznacznie zmniejszająca się temperatura, a skład chemiczny ulega zmianom i uzależniony jest od zmian klimatycznych. Woda jest pozbawiona bakterii i zanieczyszczeń organicznych, które zostają zmineralizowane przy przesiąkaniu przez strefę napowietrzania. Granica między strefą napowietrzania a nasyconą nazywana jest zwierciadłem wody gruntowej. Stany zwierciadła uzależnione są od opadow atmosferycznych.

-    woda wgłębna - należą tu wszystkie wody podziemne, zasilane przez opady atmosferyczne, lecz znajdujące się w warstwach wodonośnych pokrytymi utworami nieprzepuszczalnymi. Zasilanie odbywa się przez infiltrację. Charakteryzują się większą niż wody gruntowe stabilnością właściwości chemicznych i fizycznych oraz słabszą reakcją na zmiany klimatyczne, co wynika z ograniczonego związku z powierzchnią ziemi a przez to zmniejszonym udziałem w krążeniu i wymianie wód. Zwierciadło może być swobodne lub napięte. Jeżeli zwierciadło statyczne wznosi się ponad powierzchnię ziemi mówimy o ciśnieniu artezyjskim, jeżeli nie osiąga powierzchni terenu -ciśnieniusuba rtezyjskim.

-    woda głębinowa (juwenilna) - pochodzi z powstającej w głębi ziemi pary wodnej wydzielającej się ze stygnącej magmy. Część tych wód wydobywa się na powierzchnię ziemi i włączając się w ogólny obieg wody w przyrodzie.