109475

Fitoncydy

Są to substancje o silnym działaniu bakterio i grzybobójczym. Fitoncydy występują w soku komórkowym., skąd przenikają do otoczenia roślin, gdyż mogą przechodzić w stan lotny bez utraty swoich właściwości terapeutycznych. Występują głownie w liściach, pędach i korzeniaclr, rzadziej w kwiatach. Przepisuje się im zasadniczą rolę w naturalnej zdrowotności roślin tj. odporności roślin na zakażenia czynmkami chorobotwórczymr (Tonkin 1929). Obecnie wiadomo że fitoncydy zawierają teracykliny, działają więc bakteriostatycznie, poprawiają jakość powietrza

Ilość fitoncydów wydzielanych przez roślinność w ciągu wegetacji z 1 ha:

•    drzewostan liściasty 2 kg/sezon,

•    las iglasty 5 kg/sezon

•    nasadzenia jałowca 30 kg/sezon.

•    1 km2 (100 ha) 40-50 letniego lasu mieszanego zużywa w ciągu sezonu 15-17 ton C02. a wydziela 10-13 ton 02,

Czyste powietrze to takie które nie zawiera CO, NH3, N0x oraz zarueczyszczeri cywilizacyjnych. Jeden dm3 czystego powietrza przy normalnym ciśnieniu atmosferycznym i temperaturze 0 0 C waży 1,2928 mg. Jeden dm3 może być zarueczyszczony kilkudziesięcioma mg różnych substancji

Idealne powietrze,- to powietrze bez zanieczyszczeń mecharucznych i chernicznycli, zawierające 4 tys. jonów ujemnych i 6 tys. jonów dodatnich w 1 cm3 , wysycone fitoncydami Powietrze którym najczęściej oddycha się w mieście

Łączna ilość zanieczyszczeń emitowanych przez różne źródła wynosi w Polsce 4,0 - 4.5 mil. ton/rok, w tej ilości mieści się też wielka masa zanieczyszczeń motoryzacyjnych. Średnia ilość opadu r óżnych zanieczyszczeń w Polsce wynosi 160 ton/krn2 przy wahaniach (od 0,1 w wielkoprzestrzennych parkach nar odowych do 1200 ton/km2 na obszarze Górnego Śląska). Oprócz tr adycyjnej energetyki, głównym "producentem" zanieczyszczeń jest obecnie motoryzacja.

Jeden samochód w ciągu 10 lat średniej eksploatacji wydziela:

•    3 tony tlenku węgla,

•    0,5 tony ciężkich węglowodorów,

•    0,5 tony siarczanów i azotanów,

•    produkuje kilkadziesiąt kilogramów' pyłów pochodzących ze ścierania asfaltu opon. okładzin liamulcowych i tarczy sprzęgłowych.

Około 4,5 min ton tych substancji pokrywa corocznie powierzchnię kraju warstwą 6 - 8 mm. Zanieczyszczeiua te mieszają się z glebą, częściowo rozpuszczają (siarczany, azotany) spływają z w^rodami gruntowymi do działów wodnych i dalej rzekami do morza, częściowo przenikają do atmosfery, ulegają też w'clrlanianiu przez żywe organizmy. Wiele z tych substancji zwłaszcza zanieczyszczenia motoryzacyjne (ciężkie węglow'odory - czerń w^ręglowa i inne produkty spalania oleju napędowego w silnikach wysokoprężnych) może zmieniać kod genetyczny, są to więc substancje potencjalnie rakotwórcze.

1 ha drzewostanu parkowego (liściastego) może zaabsorbować na zasadzie "przyklejania" do liści około 1,5 do 3,0 ton zanieczyszczeń mechanicznych (pyl, kurz), a przy silnym zanieczyszczeniu środowiska nawet do 5 ton.

Hałas - Dopuszczalne natężenie lralasu wynosi w Polsce w ciągu drua 82 dB (w nocy obowiązuje ograniczenie do 40 dB) aczkolwiek w niektórych miejsc np. w bezpośrednim sąsiedztwie lotniska w czasie startu samolotu odrzutowego, słyszany z odległości 500 m lub w głośnej dyskotece,- natężenie hałasu przekracza zwykle 100 dB. Długotrwale natężenie