P - powierzchnia, na którą działa trucizna
D - grubość błony komórkowej
Toksyczność pyłów zależy od rozmiarów cząsteczek:
• nos. gardło > lOpm
• tchawica, oskrzela 2 - 5pm
• pęcherzyki płucne < fiun Wydalanie.
- rozpuszczone w wodzie - hydrofitowe ksenobiotyki są wydalane w pierwotnej postaci (bez metabolizmu)
- rozpuszczalne w tłuszczach - litofilne ksenobiotyki są usuwane pod wpływem soków- trawiennych lub mogą
Metabolizm litofllnych ksenobiotyków w dwóch fazach:
I faza - do ksenobiotyku wprowadza się polarną reaktywną grupę funkcyjną.
Ksenobiotyk - substancja litofilna. bardzo słabo rozpuszczalna W wodzie, nic ulega metabolizmowi. WI fazie przy udziale cytochromu p - 450 z ksenobiotyku otrzymujemy produkt o większej rozpuszczalności w wodzie, bardziej reaktywny (grupa epoksydowa, hydroksylowa, tiulowa, hydroksyaminowa).
II faza (reakcja koniugacji) w- fazie tej do reaktywnej grupy funkcyjnej przyłącza się endogenny substrat, rozpuszczalny w wodzie. Reakcje w II fazie są przemianami dctoksykacyjirymi.
Pierwsza faza metabolizmu ksenobiotyków:
Ksenobiotyk: • substancja lipofilowe • bardzo słabo rozpuszczalna w wodzie • nie ulega metabolizmowi | |
Faza I | |
Produkt:
• o większej rozpuszczalności
• bardziej reaktywny
Układ enzymatyczny cytochromu P-450
• grupa epoksydowa
• grupa hydroksylowa
• grupa tiulowa
• grupa hydroksyaminowa
Reakcje metaboliczne w I fazie:
1. utlenianie:
• epoksydacja (benzen —* epoksybenzen)
• hydroksylacja (chlorobenzen —* m-chlorofcnol)
• aminy
• związki siarki
• alkohole
2. redukcja:
• aldehydy i ketony