110207

Wejście na dziedziniec pałacu prowadzi przez budynek bramy, przebudowany w stylu renesansowym, który z dużego dziedzińca wawelskiego kolo katedry prowadzi na teren zamku właściwego przez bogato zdobiony portaI i długą, sklepioną beczkowo sień wjazdową. Z sieni wychodzi się na zamkowy dziedziniec arkadowy, jedno z największych i najpiękniejszych tego typu założeń renesansowych w Europie. To tu zbudowano pierwszy, poza terenem Wioch wielopiętrowy dziedziniec, w którym zrealizowana jest idea renesansowa jednolitej kompozycji o wytwornych i zarazem lekkich proporcjach uzyskując niezwykle reprezentacyjny charakter. Ponadto rozwiązanie to okazało się niezwykle wygodne w użytkowaniu. Ponieważ wraz z klatkami schodowymi stały się główną komunikacją dla sal i komnat rozmieszczonych w trzech skrzydłach zamku

Nawierzchnia dziedzińca pokryta jest kostkami brukowymi oraz wapiennymi. Wokół zabudowań biegną trzy kondygnacjowe krużganki, z których dolne mają charakter arkadowy. W dwóch dolnych poziomach zamku mieszczą się pomieszczenia gospodarcze (parter) i komnaty mieszkalne zaprojektowane w układzie amfiladowym. Poprzedzające je krużganki wzorowane są na budowlach wczesno florenckich z arkadami (lukami) opartymi na głowicach kolumn. Na parterze są to kolumny jońskie, zaś na piętrze korynckie. Sklepienie krużganków na tych piętrach jest krzyżowe. Na trzeciej, najwyższej kondygnacji smukłe kolumny dźwigające brzeg dachu są dwa razy wyższe. Jest to związane z mieszczącymi się na tym piętrze pomieszczeniami reprezentacyjnymi, których wysokość odzwierciedla poziom krużganków. W połowie wysokości kolumn architekt umieścił przewiązki poprawiające ich proporcje. Przewiązki trzonu kolumny przeważnie były popularne w późnym romanizmie i gotyku. Występowały jako okrągły kamień z zakończeniem w formie klińca wpuszczonego w ścianę, oddzielając od siebie dwie części trzonu kolumny. Spełniały rolę konstrukcyjną i dekoracyjną. Trzecia kondygnacja została usytuowana pod mocno wysuniętym okapem dachu, który podtrzymywane jest dzięki kamiennym „dzbanuszkom” znajdujących się na zakończeniach kolumn. Dokładnie mówiąc dzbanuszek to kręgiel kamienny pomiędzy kolumną względnie filarem a konstrukcją dachu. Charakterystyczny dla polskiej architektury renesansowej Elementy te z jednej strony pełnią funkcję dekoracyjną oraz pozwalają na lepsze oświetlenie kapiteli kolumn ocienianych okapem a z drugiej poprawiają statykę przekazując obciążenie dachu na centralną powierzclmię głowicy. Dodatkowo trzecia kondygnacja zdobiona jest barwną polichromią, twor zącą fiyz, (czyli wąski pas poziomy, ograniczający lub dzielący płaszczyzny) otaczający trzy skrzydła. Dawniej wszystkie kolumny posiadały kolor ciemnoczerwony, a dacii byl pokryty polewaną, różnokolorową dachówką. Oprócz kolumn, dziedziniec upiększono rzeźbionymi portalami, obramowaniami okiennymi i malowniczymi klatkami schodowymi. Obramowania drzwi i okien łączą motywy zdobnictwa późnogotyckiego i renesansowego oraz wzory florenckie. Najstarszym fragmentem widocznej z dziedzińca części zamku jest jego zach. skrzydło (od. strony bramy wjazdowej).