UVB- dociera do Ziemi, wywołuje opaleniznę, może prowadzić do powstawania zmian zwyrodnieniowych, jednak dzięki niemu wytwarzamy witaminę D.
UVA- jest mniej szkodliwe jeśli chodzi o skórę, powoduje jej zaczerwienienie natomiast długa ekspozycja ciała na to promieniowanie powoduje starzenie się skóry
Kula ziemska obraca się zarówno po orbicie (eliptycznej) wokół Słońca, jak i wokół własnej osi (z zachodu na wschód), która nachylona jest do orbity pod kątem 23,5°.
Skutkiem obrotu wokół własnej osi są: dzień i noc oraz ich zróżnicowana długość, natomiast skutkiem pochylenia są sezony i pory roku.
- gdy patrzymy na Ziemię z bieguna południowego to obraca się ona zgodnie z ruchem wskazówek zegara, jeśli zaś z bieguna południowego to obraca się przeciwnie do ruchu wskazówek zegara.
21/22 czerwca PRZESILENIE LETNIE
- wtedy słońce świeci w zenicie nad zwrotnikiem raka, na półkuli północnej. W tym okresie mamy doczynienia z dniem polarnym 22/23 września RÓWNONOC
- słońce znajduje się w Zenicie nad równikiem. Kąt deklinacji słońca = 0, pada prostopadle na równik - wtedy to zarówno dzień jak i noc trwają po 12 godzin 21/22 grudnia PRZESILENIE ZIMOWE
- słońce świeci w Zenicie nad zwrotnikiem Koziorożca, kąt deklinacji = 22.5° szer południowej 20/21 marca DZIEŃ WIOSNY
- słońce świeci w Zenicie nad równikiem
a - kąt żeni tal ny.
3 - kąt wys Słońca
Ilość promieni docierających do Ziemi zależy od:
- kąta padania = położenie Słońca nad linią horyzontu,
- jak długą drogę muszą przebyć promienie słoneczne zanim dotrą do nas (związane z kątem azymutu)
Obecnie wyróżniamy:
* gęstość strumienia promieniowania słonecznego = energia przypadająca na jednostkę powierzchni w jednostce czasu (W/m2) - jest to energia docierająca w ciągu ls do jednostki powierzchni
* emisję = ilość energi, która jest wypromieniowywana w jednostce czasu a jednostkę powierzchni (W/m2),
* gęstość strumienia padającego = energia, która pada na powierzchnię w jednostce czasu
- im bardziej oddalamy się od źródła tym bardziej zmniejsza się gęstość promieniowania słonecznego Na granicy atmosfery wynosi 1370 (W/m2) - stała słoneczna, wyraża się ona:
nas około 900-1000W/m2 może liec:
Ta ilość jest wielkością stałą, zmieniać może się w niewielkich granicach w ciągu roku, gdyż zmienia się odległość Słońca od kuli ziemskiej (ok. 6%). W upalny dzień dociera do Na osłabienie promieniowania docierającego do powierzchni Ziemi wpływają 3 procesy, gdyż promieniowanie
- odbiciu,
- absorpcji.
0
L''
- rozproszeniu
Procesy zachodzące w atmosferze:
Jonizacja: A' -> A*1 + e
1) Absorpcja świetlna : A + hv -> A‘ - cząstka świetlna,
2) Fluorescencja : A’ -> A + hv (w najwyższych warstwach atmosfery),
3) Bezpromienista (zderzeniowa) dezaktywacyjna: A' + M -> A + M,
4) Reakcje pierwotne:
- dysocjacja izomeryczna: A' -> Bx +B2.
- przyłączenie, podstawienie: A' + B -> C» + C2.
5) Procesy wtórne: B.C -> F (produkt końcowy).
Szybkość tworzenia A':
-JaM-
d[A‘]
dt
- w przypadku ODBICIA:
Współczynnik albedo => promieniowanie odbite/ promieniowanie padające [%),
Albedo śniegu = 95% (dlatego w górach niezbędne są okulary).
Albedo asfaltu = 5% (gdy temp rośnie to asfalt się topi)
Rozproszenie promieniowania słonecznego
- przebiega ono na cząstkach, których wielkość jest porównywalna z długością fali. Jeśli pada na cząstkę w atmosferze pod określonym kątem to w wyniku oddziaływania promieniowania następuje załamanie, skutkiem tego jest fakt że promieniowanie pada pod określonym kątem a rozprasza się pod dowolnym !!!
- najsilniej rozprasza się długość fali odpowiadająca barwie niebieskiej - dlatego mamy niebieski kołor nieba. Kiedy długość promieni słonecznych zaczyna się zwiększać to mamy doczynienia z różnymi barwami nieba (wschód/zachód)
Do powierzchni Ziemi dochodzi:
a) promieniowanie bezpośrednie słońca (w słoneczny dzień).