Czynności bankowe
Do podstawowej działalności banków należy gromadzenie środków finansowych, udzielanie kredytów lub podejmowania innych decyzji lokacyjnych oraz przeprowadzanie rozliczeń pieniężnych i wymiany. W działalności banków komercyjnych można wyodrębnić czynności bankowe, które są wykonywane tylko przez banki oraz czynności, które mogą wykonywać banki i inne podmioty gospodarcze.
Pierwszą grupę stanowią czynności bankowe zastrzeżone do wyłącznej kompetencji banków. Są to następujące czynności:
• przyjmowanie wkładów pieniężnych płatnych na żądanie lub z nadejściem oznaczonego terminu oraz prowadzenie rachunków tych wkładów: prowadzenie innych rachunków bankowych;
• udzielanie kredytów;
• udzielanie gwarancji bankowych;
• emitowanie bankowych papierów wartościowych;
• przeprowadzanie bankowych rozliczeń pieniężnych;
• wykonywanie innych czynności przewidzianych wyłącznie dla banków w odrębnych ustawach.
Drugą grupę stanowią czynności, które oprócz innych podmiotów mogą być i wykonywane również przez banki. Są to następujące czynności:
• udzielanie pożyczek pieniężnych; O operacje czekowe i wekslowe;
• wydawanie kart płatniczych oraz wykonywanie operacji przy ich użyciu;
• terminowe operacje finansowe;
• nabywanie i zbywanie wierzytelności pieniężnych;
• przechowywanie przedmiotów i papierów wartościowych oraz udostępnianie skrytek sejfowych;
• wykonywanie czynności obrotu dewizowego; O udzielanie poręczeń;
• wykonywanie czynności zleconych związanych z emisją papierów wartościowych. Najogólniej rzecz ujmując, operacje bankowe są to sposoby i techniki wykonywania czynności bankowych.
Zakres wykonywania czynności bankowych poszczególnych banków określa statut banku, który musi być zgodny z zakresem działalności określonym w decyzji prezesa NBP wyrażającej zgodę na utworzenie banku. Bank nie może powierzać wykonania czynności bankowych innym podmiotom. Nie powinien także bezpośrednio prowadzić działalności gospodarczej wykraczającej poza obrót pieniądzem i jego surogatami.