obywatelami polskimi albo gdy jedno jest obywatelem polskim, a drugie jest nieznane/nieokreślone obywatelstwo/apatryda; Pomocniczo (dziecko niczyje/dziecko apatrydów/nieokresłonego obywatelstwa) prawo ziemi —* by zapobiec bezpaństwowości;
Konwencja Haska o konflikcie ustaw w sprawie obywatelstwa z 1930 toku podobne regulacje;
* nadanie (uaturalizację) - z reguły prawo wew. określa wymagane warunki (np. określony czas zamieszkiwania, węzły rodzinne, itd.);
—* Polska —» na wniosek można nadać, gdy mieszka min. 5 lat, a w szczególnie uzasadnionych przypadkach też bez tego warunku;
—* problem podwójnego obywatelstwa —* w p.m. na|waźniejsze jest by nie powstało podwójne obywatelstwo (np. w Polsce nadanie obywatelstwa może być uzależnione od złożenia dowodu utraty lub zwolnienia z obywatelstwa obcego);
umowy Bancrofta (amer. dyplomata, który pierwszy doprowadził do takiej umowy ze Związkiem Płn.-Niem. w 1868 r.) —» umowy między państwami europejskimi a USA (od 2-giej poł. XIX w.), iż obywatele, którzy stali się przez naturalizację obywatelami drugiego państwa i zamieszkują, już tam 5 lat. powinni być traktowani jako obywatele tego państwa;
* zamążpójście —» dawniej „żona idzie za mężem” —» obecnie Konwencji Nowojorska o obywatelstwie kobietzamężnych z 1957 r. - zawatcie/rozwiązanie małżeństwa samo przez się nie wpływa na obywatelstwo żony,
—* w Polsce —* cudzoziemiec zamężny przez 3 lata z obywatelem polskim może uzyskać obuwatelstwo. jeśli w wymaganym terminie złoży odpowiednie oświadczenie, a właściwy organ wyda decyzję o przyjęciu oświadczenia;
* adopcja;
* opcja;
* repatriacja;
Utrata obywatelstwa
- decyduje prawo wew., a rola p.m. to wyeliminowanie sytuacji, gdy jednostka staje się bezpaństwowcem;
- sposoby utraty obywatelstwa to m.in.:
* zwobiieuie z obywatelstwa —» w Polsce na swój wniosek po uzyskaniu zgody Prezydenta;
* pozbawienie obywatelstwa;
* opcja;
* zamąźpójście;
Wielokrotne obywatelstwo
- może prowadzić do konfliktów, np. obowiązek służby wojskowej, opieka dyplomatyczna;
- najczęstszy sposób nabycia wielokrotnego obywatelstwa —* gdy rodzice z państwa z prawem krwi. a dziecko urodziło się w państwa prawa ziemi;
- sposoby eliminacji tego zjawiska;
* umowy Bancrofta;
* prawo opcji — wybór jednego, a zrzeczenie się drugiego, np. przewiduje je Konwencja Haska z 1930 r. oraz liczne umowy dwustronne;
—► brak jednak rozwiązania tego problemu przez p.m.;
- czasem państwa nie uznają wielokrotnego obywatelstwa —* np. Polska — obywatel polski nie może być równocześnie uznany za obywatela innego państwa —» nie rozwiązuje to wszystkich konfliktów, gdyż nie można takiego rozwiązania narzucić innym państwom;
* obecnie w celu zacieśnienia więzi z emigracją dyskutowana jest sprawa faktycznego i prawnego uznawania podwójnego obywatelstwa;
- obywatelstwo UE (TUE z Maastricht z 1992 r.) —* każdy obywatel państwa członkowskiego ma jednocześnie obywatelstwo UE, które uzupełnia krajowe —* uznaje się, że obywatelstwo UE to personalna, wzajemna, zależna i pozorna więź prawna między osobą fizyczną a UE ■♦nie jest to syniacja podwójnego obywatelstwa;
* uprawnie nia oby watę la UE (obowiązki są czysto teoretyczne):
—* prawo swobodnego poruszania się i przebywania na terytorium państw członkowskich;
—* czynne i bierne prawo wyborcze (samorząd terytorialny i PE, tam gdzie się mieszka);
—* prawo do opieki dyplomatycznej i konsularnej władz każdego z państw członkowskich;