17750

PIOTR WIATROWSKI PODSTAW PRAWA PRAWO KONSTYTUCYJNE

rodziców, z których jedno jest obywatelem polskim, a drugie cudzoziemcem - przez opcję¹. Utracić obywatelstwo można jedynie przez zrzeczenie się go po uzyskaniu zgody Prezydenta RP. Polska nie zakazuje swojemu obywatelowi posiadania podwójnego obywatelstwa, ale też nie uznaje obcych obywatelstw własnych obywateli, gdy wchodzą oni w stosunki z polskimi organami państwowymi. Osoby nie będące obywatelami żadnego państwa określa się mianem bezpaństwowców /apatrydów/. Osoby nie posiadające obywatelstwa polskiego korzystają z tych praw i wolności, które nie zostały zastrzeżone wyłącznie dla obywateli.

Współczesne państwa mają charakter unitarny /jednolity/ lub federalny /złożony, związkowy/. Federalna struktura państwa wiąże się z ograniczeniem wykonywania suwerenności w szczególności w zakresie polityki zagranicznej, monetarnej i obronności przez poszczególne elementy jego struktury na rzecz władzy federalnej /np.USA, RFN/. Części składowe państwa federalnego mogą mieć własne systemy organów prawodawczych wykonawczych czy sądowych oraz własne podziały terytorialne. Konfederacja natomiast jest związkiem kilku państw o ograniczonym wykonywaniu suwerenności w celu realizacji wspólnej polityki. Taki charakter przybiera UE.

W obrocie cywilnoprawnym państwo, jako osoba prawna dysponująca wydzielonym majątkiem, występuje pod postacią Skarbu Państwa. Poszczególne organy państwa nie posiadają osobowości prawnej. Organem państwowym jest osoba /np. minister/ lub zorganizowany zespół osób /np. Rada Ministrów/, które dokonują czynności w imieniu państwa i mogą stosować przymus państwowy. Urzędy /np. ministerstwo/ mają w stosunku do organów cliarakter pomocniczy. Pracownik urzędu działa w granicach upoważnienia w imieniu organa Ze względu na sposób powołania organy państwowe dzielimy na wybieralne i obsadzane w drodze nominacji. Kryterium terytorialnego zasięgu działania stanowi podstawę podziału organów na centralne i terenowe, zaś ich liczebność pozwala wyróżnić organy jednoosobowe i kolegialne. Podstawową część aparatu państwowego, część wykonawczą, stanowi aparat biurokratyczny. Złożony jest on z zawodowego personelu urzędników - profesjonalistów, w odróżnieniu od personelu politycznego, zależnego od opcji politycznej społeczeństwa ujawniającej się w wyborach. W stosunku do personelu politycznego podkreślić należy konieczność przestrzegania ciągłości uprawnień i zobowiązań państwa niezależnie od zmiany rządów. Sprawa obywatela powinna być załatwiana w sposób nieprzerwany, na podstawie określonych norm prawnych bez względu na zmiany personalne na danym stanowiska

⁴ Dziecko takie po ukończeniu 16 lat, a przed upływem 6 miesięcy od osiągnięcia pełnoletności może złożyć odpowiednie oświadczenie przed wojewodą lub konsulem.

2