16

których jedno jest przedsiębiorstwem zagranicznym), której podstawą jest wspólna własność zasobów a z drugiej odpowiednie porozumienie partnerów, które reguluje kwestie udziału stron, funkcjonowania i podziału zysków nowo powstającej jednostki organizacyjnej. Było powszechną formą zaangażowania Kl>l pod koniec gospodarki socjalistycznej i na początku gospodarki rynkowej dlatego. Ze w tych krajach istniały liczne bariery dla działalności zagranicznych filii KTN. Motywy powstawania joint venturcs to: znajomość krajowego rynku, zasoby i kontakty lokalnej firmy, potrzeba rozłożenia ryzyka.

udostępnia swe materialne własności (patenty, know-how) zagranicznemu partnerowi (licencjobiorcy) w zamian za opłatę licencyjną.

Franchising - to specyficzna forma porozumienia licencyjnego, w którym licencjodawca (franchiser) udziela

Kontrakty w sprawie zarządzania - przekazanie kontroli nad przedsiębiorstwem lub jego częścią wyspecjalizowanej firmie, która w zamian za ustaloną opłatę sprawuje funkcje menedzeiskic.

Kontrakty w sprawie marketingu — za odpłatnością (zwykle za określony procent od sprzedaży) przejmują specjaliści od spraw marketingu KTN odpowiedzialność za całokształt spraw związanych ze zbytem towarów. Kontrakty w sprawie obsługi technicznej - naprawa i konserwacja maszyn, kontrola techniczna, doradztwo w sprawie technologii.

Kontrakty w sprawie międzynarodowych poddostaw - dotyczą dostaw komponentów lub montażu gotowych wyrobów przy użyciu wsadu i technologii dostarczonej przez KTN.

Korporacje międzynarodowe powstały niemal wyłącznie w krajach wysoko rozwiniętych - w USA, krajach Europy Zachodniej i Japonii, Kraje te uczestniczą w 95% w tworzeniu międzynarodowych inwestycji bezpośrednich. Pozostałe 5% przypada na kraje rozwijające się.

Najwięcej korporacji międzynarodowych działa w przemyśle przetwórczym (około połowa), '/< w przemyśle wydobywczym oraz '/■ w usługach (banki, handel, hotele).

Znane firmy przemysłu przetwórczego będące KTN - przemysł naftowy np. Exxon, Mobil, Texaco przemysł samochodowy - General Motors, Ford Motor, Chrysler, przemysł komputerowy IMB, Microsoft, przemysł farmaceutyczny Pfizer, Bayer, elektrotechniczny - Philips, przemysł chemiczny - Du Pont, Procter and Gamble , kosmetyczny - Loreał, przemysł spożywczy, Nestłe, Philip Morris, przemysł meblowy, wyposażenie mieszkań - Ikea, przemysł lotniczy- Boeing, banki - Citicorb, ING, hotelarstwo - Holiday Inn, finanse i usługi - American Express. restauracje, posiłki - McDonald's

--3 "