111022

Rada Bezpieczeństwa ONZ - skład, glosowanie, kompetencje

Jest organem o węższym składzie członkowskim. Składa się z 15 państw. Skład RB uległ poszerzeniu zgodnie z poprawką, która była przyjęta w 1963 r. (weszła w życie w 1965 r.) i została poszerzona od 1 I 1966 r. z 11 do 15 państw.

W RB są rozdzielane zgodnie z kluczem geograficznym (zgodnie z zasadą sprawiedliwej reprezentacji

geograficznej):

I.    5 miejsc - Afryka i Azja

II.    2 miejsca - Ameryka Łacińska

III.    2 miejsca - Europa Zachodnia i inne państwa

IV.    1 miejsce dla Europy Wschodniej (kiedyś miało być określane względami natury ustrojowej, dla ówczesnych państw socjalistycznych - chociaż w 1960 r. Polska rywalizowała o to miejsce z Turcją i ostatecznie oba państwa sprawował)' tę kadencję przez rok).

Polska była członkiem RB w lalach 1946-47. w 1967. w latach 1971-72. 1982-83. 1996-97.

Przez dłuższy czas jeśli chodzi o reprezentacje w Radzie to zamiast Chin zasiadała reprezentacja Tajwanu. Próbowano zmienić tai stan rzeczy co udało się na początku lat 70-tych.

Głosowanie odbywa się w ramach trzech procedur: 2 procedury zwykłe i 1 specjalna.

Procedury zwykłe

•    W sprawach proceduralnych wymagana jest większość 9 głosów dowolnych członków

•    W sprawach merytorycznych również 9 głosów, ale wśród nich muszą być głosy wszystkich stałych członków RB. Wstrzymanie się od głosu któregoś ze stałych członków' nie jest traktować jako

skorzystanie z prawa veta.

•    Jeżeli stały członek chce skorzystać z prawa vda musi głosować przeciw uclrwalc

•    Jeżeli RB rozpatruje spór. w^r którym uczestnicz)’ członek RB. to jest on zobowiązań)’ do wstrzymania się od głosu.

Procedura specjalna

Jest jedna możliwość przewidziana w Karcie NZ. kiedy do podjęcia uchwały wystarczy 8 głosów (bezwzględna większość głosów) i dotyczy wyboru sędziów MTS.

Tryb pracy Rady Bezpieczaistwa. Pracuje w trybie stałym. Sesja RB może być zwołana w każdej chwili. Może być zwołana przez przewodniczącego RB w dowolnym czasie gdy uzna to za wskazane i dlatego państwa mające swoicli członków w RB muszą utrzymywać stałą reprezaitację.

Nie zmiaiił się od początku istniaiia ONZ skład wielkich mocarstw co zdanian niektórych państw nie odzwierciedla w stopniu wystarczającym aktualnego układu sił na święcie. Od dłuższego czasu mówi się o możliwościach poszazaiia składu RB. zwiększana liczby stałych członków, trzeba zwrócić tu uw-agę. że są państwa, które są większymi płatnikami od innych, np. Japonia i Niancy wpłacają więcej niż UK i Francja, a nie są stałymi członkami.

Char akter prawny uchwał. RB może podejmować uclnvały zarówno wiążące jak i niewiążące, ponieważ może uchwalać decyzje (wiążące) i zalecana (niewiążące).

Decyzje podejmuje w przypadkach kiedy chodzi o akcje w razie zagrożenia lub naruszenia pokoju i aktów

agresji.

Zalecana nie są prawnie wiążące i określają jedynie pewiar preferowany sposób zachowana się. Stąd istnieje konieczność publikacji uclrwał wiążących i ich podawana do publicznej wiadomości

RB w ostatnim czasie powołała na mocy własnych uchwał Trybunały Międzynarodowe (jugosłowiański w Hadze i rwandyjski w Arushy).

RB powołuje tzw. Komitet Stały, zajmujący się sprawami proceduralnymi oraz Komitet ds. Członkostwa (przyjmowanie nowych członków).