111087

-    każdemu państwu przysługują prawa wynikające z pełnej suwerenności.

-    obowiązek poszanowania podmiotowości innych państw.

-    nietykalność integralności terytorialnej i politycznej innych państw,

-    swoboda wyboru i rozw^roju systemu politycznego, społecznego, gospodarczego i kulturalnego.

-    obowiązek stosowania się do zobowiązań międzynarodowych.

Sposoby powstania nowych państw.

1)    pierwszy podział:

a)    w wyniku wojny

b)    w wyniku procesu pokojowego

2)    drugi podział

a)    oderwanie, wyodrębnienie się z istniejącego podmiotu

b)    rozpad istniejącego podmiotu

c)    połączenie istniejących podmiotów'

d)    powstanie na terytorium stanowiącym res nullius.

Prawo narodów do samostanowienia. W czasach współczesnych państwa powstają przede wszystkim w konsekwencji prawa narodów do samostanowienia - do tworzenia własnej organizacji państwowej. Proces łączenia i separacji jest konsekwencją rozwijania się świadomości narodowej i to2samości kulturowej.

Dekolonizacja. Proces wyzwalania się kolonii oraz państw Ameryki Południowej. W latach 60-tych i 70-tych ONZ powiększył się o prawie 100 nowo powstały cli państw.

System powierniczy. Ustanowiony w Karcie NZ przewidywał, źe celem jego jest doprowadzane obszarów powierniczych do samodzielnego bytu państw'owego.

Sukcesja - przejęcie praw i obowiązków w odniesieniu do określonego terytorium. Przedmiot sukcesji:

a)    umowy międzynarodowe

b)    zobowiązania i prawa pozatraktatowc

c)    członkowstwo w organizacjach międzynarodowych

Sukcesja w odniesieniu do traktatów. Państwa powstałe w wyniku dekolonizacji w odniesieniu do traktatów wielostronnych:

a)    teoria tabitla rasa - nowo powstałe państwo uznaje, że nic jest związane żadnymi dawniejszymi umowami wielostronnymi z metropolią (m in. Algieria. Górna Wolta).

b)    teoria prawa wyboru - nowo powstałe państwo dokonuje wyboru, wskazując, jakie umowy pragnie utrzymać w mocy (m.in. Ghana. Gwinea. Nigeria).

W odniesieniu do umów dwustronnych wykształciła się praktyka, że umowa jest obowiązująca, jeśli obie strony się na to zgadzają. Wyznacza się dwuletni okres, zwany "prawan do namysłu". Swoboda wyboru w stosunku do umów wielostronnych ograniczona jest zasadą trwałości granic - nowo powstałe państwo przejmuje wcześniejsze zobowiązania i ustalaiia w sprawie granic. Na sukcesora przechodzą też zobowiązania zlokalizowane terytorialnie. Obowiązują je też normy imperatywne i fundamentalne zasady praw^ międzynarodowego.

Konwencja wiedaiska z 1978r. o sukcesji państw w odniesieniu do traktatów przyjmuje jako zasadę:

-    fakultatywność sukcesji w przypadku nowo powstałych państw niepodległych

-    obligatoryjności kontynuacji faktów - w przypadku zjednoczona, rozpadu państwa i secesji.

Konwencja wiedeńska z 19781'. o sukcesji państw w odniesieniu do traktatów:

1)    zjednoczenie i rozpad państw - zasada kontynuacji ipso iure. automatyczne sukcesja umów dwu- i wielostronnych.

2)    cesja - zasada przcsuwalności granic.

3)    nowe państwo niepodległe - zasada "tabitla rasa", nie są związane automatycznie umowami poprzednika.

4)    nowe państwo niepodległe w odniesieniu do umów' wielostronnych - zasada notyfikacji zamiaru sukcesji, sukcesja niezależna od pozostałych stron umowy.

Sukcesja długów państwowych. Znaczaiic zasady dobrej wiary. Większa swoboda państw' powstałych w wyniku dekolonizacji.

3. Rodzaje państw z uwagi na ich strukturę.