111113

S kolizyjne - wskazują właściwe prawo dla oceny stosunku prawa krajowego i prawa mnar.; mogą dotyczyć stosunków prywatnych np. określenie prawa właściwego dla oceny zawarcia małżeństwa przez Polkę i Niemca, ale także stosunków publicznych np. z zakresu zabezpieczenia społecznego (które prawo jest właściwe dla określenia emerytury, jeśli jednostka pracowała w kilku różnych krajach - prawo ostatniego miejsca zamieszkania)

Ffodział z punktu widzenia dochodzenia odpowiedzialności za naruszenie prawa mnar.:

S normy pierwszego rzędu - normy, które są naruszane

S normy drugiego rzędu - normy, które określają konsekwencje naruszenia; zasady określania odpowiedzialności, sposoby jej dochodzenia, formy naprawienia szkody; są one opracowane w projekcie artykułów KPM dotyczącym odpowiedzialności państwa za naruszenie prawa mnar. (2000/01).

ffodział ze względu na moc wiążącą normy:

S normy ius cogens * normy ius dispositivum

Normy i. d. miały dominującą rolę niezależnie od charakteru i zakresu obowiązywania. Państwa mają dużą swobodę traktatową. Jednak już od starożytności panowato przekonanie, że są pewne reguły, które nie mogą być naruszane. Od starożytności po epokę francuską określano, że niektóre normy zakorzenione w prawie naturalnym stanowią ius necesarium, którego nie wolno naruszać, ani zmieniać w stosunkach nawet traktatem. W okresie naturalizmu uważano, że takie normy stanowi moralność mnar. Pozytywiści twierdzili, że nie są to normy ponad państwami, ale obowiązujące w większości państwa i będące podstawowymi normami tworzącymi te państwa i społeczność mnar. Dyskusja nad tymi normami zaostrza się w wieku XX po I WŚ, a zwłaszcza po II. Pierwsze orzeczenie wydane przez Środkowoamerykański Trybunał Sprawiedliwości z 1916 r., w którym odmówił on ważności traktatu zawartego przez Nikaraguę z USA, który próbował naruszyć status quo Zatoki Fonseca w związku z tym, że USA chciały wydzierżawić tam wojskową bazę morską, co wg Trybunału naruszało prawo zwyczajowe a w szczególności kondominium, które nad Zatoką sprawował Salwador i Honduras. W komentarzu do wyroku Q. Wright uznał, że i zwyczaj i traktat może wytworzyć obiektywne normy prawa mnar., które będą miały charakter powszechny i stały. Mogą istnieć pewne normy, które stanowią mnar. porządek publiczny. W okresie międzywojennym mimo projektu harwardzkiego (1935) i projektu Verdrossa (1937), które uznawały ograniczenie swobody traktatowej państw przez normy nie uznano istnie norm bezwzględnie wiążących.

Pd II WŚ w pracach KPM dotyczących prawa traktatów, w 1953 r. wspomniano o istnieniu pewnych zasad, które muszą mieć przewagę nad innymi normami mnar. Ostatecznie zostaje ius cogens zaakceptowane w 1963 r. W 1965 r. Schwarzenberger podał wątpliwość istnienia ius cogens. Mimo to KPM zaakceptowało Konwencję o prawie traktatów z normą i. c. W celu ostatecznego przyjęcia zwołano Konferencję Międzyrządową, jednak tam nie było pełnej zgody na zaakceptowanie norm i. c. Spory dotyczyły początkowo tego czy i. c. w ogóle istnieje (kwestie egzystencjalne). Z czasem uznano, że istnieją takie normy, ale pojawił się problem jakich kryteriów użyć, by je określić. Kwestie na ile ogólnie ująć takie normy. Wskazywano, że projekt KPM jest nieprecyzyjny, że proponuje zbyt elastyczne normy rozstrzygania sporów między normami zwykłymi a normami i. c. Zastanawiano się czy można ją stosować wstecz? Czy jest norma rozwijającą czy kodyfikującą? Spór między państwami Europy Zachodniej, które kwestionowały istnienie i. c. a państwami rozwijającymi się i socjalistycznymi, które upatrywały w tych normach unieważnienia traktatów z okresu kolonializmu czy tych związanych z ograniczeniem samodzielności państw.

Niektóre delegacje (urugwajska) zwracały uwagę na to, że znaczenie i. c. jest przesadzone. Nie było jasne czy mają one być tylko powszechne czy mogą być też regionalne. Ostatecznie projekt przyjęto. Art. 53. KWFT - Traktaty sprzeczne z imperatywną normą powszechnego prawa międzynarodowego (ius cogens) - Traktat jest nieważny, jeżeli w chwili jego zawarcia jest sprzeczny z imperatywną normą powszechnego prawa międzynarodowego. W rozumieniu niniejszej konwencji imperatywną normą powszechnego prawa międzynarodowego jest norma przyjęta i uznana przez międzynarodową społeczność państw jako całość za normą, od której żadne odstępstwo nie jest dozwolone i która może być zmieniona jedynie przez późniejszą normę powszechnego prawa międzynarodowego o tym samym charakterze.

Zderzenie z normą i. c. jest przesłanką bezwzględnej nieważności traktatu. I. c. musi obwiązywać w chwili zawarcia umowy (zawarcie to proces, który trwa od umocowania tekstu do po jego wejście w życie). Nieważność dotyczy całego traktatu.

Normy bezwzględnie wiążące to normy powszechnego prawa mnar. Definicja ta jest definicją sformułowaną na potrzeby KWPT.