111606

4 Przestępstwa objęte prawem karnym dzielą się na:

1.    zbrodnie takie jak morderstwo, podpalenie, porwanie. Kara jest śmierć albo więzienie

2.    występki - drobne np. w ruchu drogowym, kradzieże. Kara jest w postaci pieniężnej lub krótki pobyt w zamknięciu

•    na poziomie stanowym to odrębne sądy zajmują się sprawami karnymi i cywilnymi. Sady federalne posiadają natomiast kompetencje do tego by zajmować się zarówno karnymi jak i cywilnymi sprawami ( nie ma rozdzielności)

•    rząd przez przedstawiciela też może wnieść sprawę cywilną np. w kwestiach takich jak nadużycia podatkowe gdzie karą w prawie cywilnym jest kara finansowa. W sprawie kaniej kara za takie przewinienie jest długotrwały wyrok np. Al Capone został wsadzony do więzienia za nieujawnianie źródeł dochodów ( bardzo dużych ) a nie za swoje liczne zbrodnie

podział kompetencji między sądy federalne i stanowe nie jest oczywisty

•    jeżeli mamy do czynienia ze sprawą cywilną gdzie strony sporu mieszkają w rożnych stanach a wartość roszczeń przekracza 10 tys $ to powód może wnieść sprawę przed sąd federalny ale ten i tak przy rozstrzyganiu musi się oprzeć na prawie stanowym stanu z którego wniesiono powództwo

•    jeżeli powód tego chce a pozwany się zgadza można sprawę wnieść przed sąd stanowy

( może się nie zgodzić głównie z obawy, że będzie się czuł jak „ cudzoziemiec" czyli może to być dla niego mniej korzystne )

•    sądy mogą się zajmować jedynie konkretnymi spraw ami przed nie w niesionymi; nie

mogą wydawać opinii ani zajmować stanowisk np. nie można zadać pytania: Jak wyglądają moje prawa dotyczące testamentu? To muszą być zawsze konkretne sprawy np. Obama vs. McCain - Czy na pewno urodził się w Stanach Zjednoczonych? Sąd nie mógł wydać opinii dopóki Obama nie został Prezydentem bo nie ma wymogów dotyczących tego kto może być kandydatem na prezydenta ale są wymogi mówiące o tym kto może być Prezydentem

•    Sąd ma prawo odmówić przyjęcia sprawy bo to np. byłaby zbyt daleka ingerencja w wynik wyborczy

•    Instancja pierw szą są tzw. Sądy Dystryktowe ( one rozpatrują sprawy w oparciu o fakty ); uczestniczy z reguły 1 sędzia ( zdarzało się, że było ich 3 bo to są specjalne sprawy dotyczące obywatelstwa stanowego obywateli stanów i cudzoziemców ). Odwołanie następuje do sądów apelacyjnych

•    sądy apelacyjne nie rozstrzygają spraw co do faktów, nie mają pierwszeństwa jurysdykcji; od ich decyzji można próbować się odwołać do Sądu Najwyższego. Sędziowie Sądu Najwyższego podejmują uchwałę o ściągnięciu akt ( a certiorari), jest to nakaz dla sądu niższej instancji o nadesłaniu akt sprawy. Na to musi być zgoda 4 sędziów czyli znacznej mniejszości ( chodzi o zgodę sędziów Sądu Najwyższego )

•    przed każdym sądem jest postępowanie adwersaryjne - obie strony są równe; przed 1990 rokiem w Polsce bywała nawet taka sytuacja, że prokurator zasiadał za sędziami a obrona gdzieś tam z boku ( prokuraturę uważano za organ państwa )

•    w postępowaniu kryminalnym muszą wystąpić umocowani odpowiedni pełnomocnicy czyli uprawnieni prawnicy; czasami sad zgadza się na to żeby oskarżony sam się bronił ale dzieje się to np. wtedy kiedy oskarżonym jest prawnik z doświadczeniem. Po stronie oskarżycielskiej również zawsze musi być prawnik

•    obie strony w postępowaniu kryminalnym muszą być skutecznie poinformowane o naturze i przyczynach oskarżenia ( VI Nowela ); informacje o tym o co i dlaczego jest się oskarżonym aby można się było dobrze przygotować do obrony; oskarżony musi być obecny w czasie procesu nie ma procedury zaocznej

•    o winie w procic karnym decyduje Ława Przysięgłych; w procesie cyw ilnym nic zawsze jest Ława Przysięgłych - jeżeli przedmiot sporu dotyczy interpretacji prawa to wyrok może