21 Pośrednicy działający na cudzy rachunek
Najpowszechniejszym pośrednikiem jest agent handlowy. J. Rymarczyk definiuje go
jako:.....osobę fizyczną lub prawną działającą w cudzym imieniu i na cudzy rachunek stale
pośredniczącą w zawieraniu umów kupna - sprzedaży w ramach posiadanego upoważnienia...’1 2. Może on (agent) również posiadać upoważnienie do zawierania kontraktu w imieniu klienta. Agencja handlowa zostaje ustanowiona, gdy zleceniodawca (zwany też pryncypałem lub patronem) upoważnia osobę fizyczną lub prawną (zwaną odtąd agentem handlowym) do aktywnego poszukiwania dla niego klientów, zbierania od nich zamówień i prowadzenia wstępnych rozmów handlowych2. Jak wynika z zasady działania na cudzy rachunek i w cudzym imieniu w momencie zawarcia umowy kończy się rola agenta, a stosunek wiąże pryncypała i kontrahenta.
Agent to samodzielny kupiec wpisany do rejestru handlowego. Początkowo zawiera się z przyszłym agentem umowę przedwstępną. Możliwe są dwa rodzaje umów tego typu:
=> list prowizyjny.
:=> gentelman's agreement i później umowa wstępna3.
Rysunek. Agent zagraniczny jako pośrednik
K
L
i
E
N
C
I
Źródło: Rymarczyk J.,/red/, 1996, opel s.43
List prowizyjny jest to pismo skierowane do osoby, która w przyszłości ma stać się agentem. Zawiera m.in.:
=> rodzaj towarów (towaru), którym obrót będzie przedmiotem działalności jako pośrednika,
==> wysokość prowizji.
=> zakres uprawnień stron4.
Podstawą działania agenta handlowego jest stała umowa agencyjna. Umowa taka zawiera klauzulę konkurencyjności chroniącą interes zleceniodawcy poprzez zakaz pracy z innymi klientami, chroniącą interesy agenta klauzulę wyłączności ograniczającą zleceniodawcę do powierzenia swoich interesów na danym rynku lokalnym tylko jednemu
Rymerczyk J.opcit, s.41
Kaczmarek T.T., Stalmaszczyk M., 1992, Nowy poradnik dla eksporterów. CDKHZ, Warszawa, s.38
szerzej, zobacz: Białecki K.P., opel s.66. Kaczmarek T.T., opek, s.38, Rymarczyk J.. op cit, s.41
Białecki K.P.. opek, s.66