Wykład 2, 21.02.2011r.
Temat kultury- spojrzenie na gruncie historii, idei, skąd wzięło się pojęcie kultury, 2 tradycje myślenia o kulturze- niemiecka i anglosaska, francuska; spojrzenie nauk społecznych, socjologicznych, później problematyka narodu- czym jest, kiedy narody powstały;
KULTURA - jedno z najczęściej używanych pojęć w humanistyce, jednocześnie najtrudniej je zdefiniować. Wszystko jest częścią kultury, trudno definiować czym dana kultura jest.
Kiedy to poj. się pojawiło w nowożytności, do czego nawiązywało? □ należy sięgnąć do starożytności. Etymologia pojęcia kultury - (z łac.) - pierwotnie chodziło o uprawę roli; dzisiaj np. funkcjonuje w rolnictwie słowo ‘ kultywator * - narzędzie rolnicze.
W jaki sposob to poj. zyskało znaczenie jakie ma dzisiaj? Po raz I u Cycerona-1 w. przed Chrystusem- pojawia się pojęcie kultura on/m/czyli kultura ducha. Marek Juliusz Cyceron- rzymski filozof, I w. p. n. e., dzieło „ Rozprawy tuskulańskie” używa pojęcia kultura animi- kultura ducha. Ma na myśli kształtowanie, doskonalenie ducha. Nazwa kultura animi inną nazwą filozofii.
- Do takiego znaczenia kultury nawiąże w XVIII w. Johann Gottfried Herder- niem. filozof kultury, II poł. XVIII w., on jako I w nowożytności mówi o kulturze; zdaje sobie sprawę, że kultura jest niejasnym pojęciem, trudnym do zdefiniowania. Nie ma bardziej nic nieokreślonego niż kultura. Dla niego kultura to kultura narodowa, która jest źródłem tożsamości narodowej.
„Myśli o filozofii dziejów” - dzieło Herdera
-Inne źrodło poj. kultura- pochodzi od słowa 'kultus'= kult Boga.
Zatem to poj. ma 2 źródła- fizyczne i metafizyczne. Uprawa roli i kult bogow- dla starożytnych łączyły się, w starożytn. uprawa roli przypisana odpowiedniemu bóstwu. Konieczna przychylnośćbogow.
Tutaj te 2 wymiary łączą się.
W nowożytności wykształciły się 2 tradycje mówienia o kulturze:
1. tradycja niemiecka- zapoczątkował ją Herder;
2. anglosaska, fr.
Wszystkie te nurty mówienia o kulturze powstają w wieku XVIII.
□ Z jednej str. mamy tradycję anglosaską, podobną do niej francuską tradycjęmowienia o kulturze, gdzie kultura przeciwstawiana jest naturze. Kulturą wszystko to, co nie jest naturą.
- Kultura jako duchowo- intelektualna sfera aktywności człowieka, w przeciwieństwie do przyrody, jak