102119

II. poznanie idei i oświecenie przez Boga

umysł według Augustyna lepiej niż rzeczy poznaje prawdy wieczne_

zgodnie z Platonem - umysł uświadamia sobie prawdy ogólne i niezmienne, umysł nie jest wytwórcą prawd (w szczególności wiecznych), tylko ich odbiorcą zgodnie z Platonem - umysł może wiedzę przejmować wprost, bez pośrednictwa ciała i zmysłów

przedmioty, które umysł poznaje istnieją poza nim

prawdy wieczne w myśli - są odbiciem prawd wiecznych istniejących obiektywnie świat idealny jest złączony z Bogiem

wieczne istnienie jest właściwe tylko Bogu i w Nim istnieją prawdy wieczne i są ideami bożymi

jeśli dusza poznaję prawdę to tylko dzięki istnieniu Boga i temu, że udziela jej On swych idei Bóg udziela duszy wiedzy na drodze oświecenia (illuminatio) => teoria iluminizmu:

- wedle niej umysł bezpośrednio widzi prawdę jak oczy widzą rzeczy (visio intellectualis)

poznanie umysłowe ma charakter intuicyjny i umysł dochodzi do prawdy wprost bez rozumowania

poznanie Boga = akt intuicji i kontemplacji

oświecenie = akt łaski, która przypada dobrym, fakt nadprzyrodzony przygotowanie do oświecenia - oczyszczenie serca

nacisk na łaskę i oświecenie => podstawy mistycyzmu chrześcijańskiego

stopnie poznania - rozwinął myśl Platona i Arystotelesa => ponad dotychczasowe stopnie kładł wyższe stopnie, o charakterze nie racjonalnym ale mistycznym =❖ stąd doktryna Augustyna o poznaniu mistycznym, stanowiącym ukoronowanie racjonalnego, staje się wzorem filozofii średniowiecznej

punkt oparcia: wiedza aprioryczna o ideach ^ Augustyn dowodzi w sposób pół racjonalny, pół mistyczny => => naczelnych tez metafizyki: istnienia Boga i nieśmiertelności duszy

świadomość prawd wiecznych + wszystko, co wieczne, może istnieć tylko w Bogu =* Bóg istnieje

(Augustyn dowodzi, że Bóg jest źródłem prawdy)

Teocentryczna metafizyka

- Augustyn uczynił Boga ośrodkiem myśli filozoficznej; przewaga Boga nad stworzeniem i zależność stworzenia od Boga przewaga duszy nad ciałem przewaga uczucia i woli nad rozumem

I. Przewaga Boga nad światem a) „Bóg jest najwyższym bytem ”