Drgania mechaniczne (wibracje) są szkodliwym czynnikiem fizycznym występującym dość powszechnie w środowisku pracy, który przy nadmiernym obciążeniu organizmu może doprowadzić do rozwoju procesu chorobowego o niespecyficznym charakterze.
Objawy chorobowe mogą pojawić się nawet po upływie kilkunastu lat od rozpoczęcia pracy w narażeniu na ten czynnik.
Drgania miejscowe są przekazywane do organizmu poprzez ręce:
bezpośrednio z trzymanych narzędzi wibracyjnych
pośrednio, z elementów obrabianych na urządzeniach drgających.
Jednak sposób i zasięg rozprzestrzeniania się drgań w organizmie jest funkcją wielu zmiennych charakteryzujących układ: źródło drgań - człowiek - -ustrój człowieka.
Dominująca w tym względzie rolę odgrywa przyjmowana podczas pracy pozycja i postawa człowieka. Ma ona wpływ na powierzchnię kontaktu ciała z płaszczyzną drgającą, płożenie kręgosłupa, stopień naprężenia różnych grup mięśni korpusu oraz kończyn górnych i dolnych. Mimo odmiennego charakteru rozprzestrzeniania się drgań u osób stojących w porównaniu do osób siedzących na drgającej powierzchni, zarówno pod względem obszaru drgań, jak też ich częstodiwości, nie uwzględnia się tego zróżnicowania.
Nadmierne i długotrwałe działanie wibracji miejscowych może doprowadzić do nieswoistych zmian chorobowych, których objawy są podobne do objawów występujących w przebiegu innych jednostek chorobow ych, np. zmiany w układzie naczyniowym, zmiany w obwodowym układzie nerw owym, w układzie kostno - mięśniowym czy zaburzenia w innych układach. Dlatego prowadzi się badania skutków zdrowotnych u osób zawodowo narażonych na drgania mechaniczne.
Przeciążenia organizmu w wyniku zawodowego narażenia na wibracje prowadzą do zmian czynnościowych i organicznych wielu układów w organizmie i mają one specyficzny charakter. Rozwój zaburzeń pogłębia się wraz ze wzrostem czasu, przez jaki organizm narażony jest na drgania i może doprowadzić do nieodwracalnych zmian stanu zdrowia.
Ryzyko pojawienia się i rozwoju tych zmian związane jest z :
- dawką drgań otrzymana w ciągu okresu zatrudnienia,
- charakterystyką widmową sygnału drgań generowanego przez źródła,
- miejscem wnikania drgań do organizmu,
- sposobem wykonywania pracy,
- środowiskowymi czynnikami pogłębiającymi ujemne działanie drgań na organizm człowieka
- wrażliwością osobniczą narażonego człowieka*.