Organem uprawnionym do realizacji wspólnej polityki handlowej, z upoważnienia Rady, jest Komisja Europejska. Komisja negocjuje- w imieniu państw członkowskich- wszelkie traktaty i porozumienia handlowe, w tym również w ramach Układu Ogólnego o Cłach i Handlu (GATT), obecnie - Światowej Organizacji Handlu (WTO).
W artykule 3 Traktatu o utw. EWG, przewidziano m.in. poza utworzeniem unii celnej: zniesienie przeszkód w swobodnym przepływie osób, usług i kapitału (niektórzy mówią o 6 swobodach, czyli osób, towarów, kapitału, usługi przedsiębiorczości); prowadzenie wspólnej polityki rolnej; wspólną politykę transportową; ochronę wolnej konkurencji; zbliżenie regulacji prawnych w państwach członkowskich w stopniu umożliwiającym właściwe funkcjonowanie wspólnego rynku.
• Ustanowienie Europejskiego Funduszu Socjalnego (EuropeanSocial Fund), którego celem jest pomoc w rozwiązywaniu problemów zatrudnienia i stymulowanie wzrostu standardu życiowego w państwach członkowskich.
• Utworzenie Europejskiego Banku Inwestycyjnego (European lnvestment Bank)-podstawowego instrumentu finansowego Wspólnoty.
S II etap. Jednolity (wewnętrzny) rynek (The Single internat market). Postanowienia Traktatu o EWG okazały się niewystarczające do do stworzenia realnie funkcjonującego wewnętrznego rynku. Traktat bowiem skupił się na unii celnej, ustalając konkretny harmonogram dochodzenia do niej, podczas gdy inne sprawy decydujące często o swobodzie konkurencji i niezakłóconym przepływie towarów, usług, kapitału i siły roboczej zostały w nim potraktowane dość ogólnikowo.
• Komisja WE z inicjatywy jej ówczesnego przewodniczącego Jacquesa Delorsa przedstawiła w 1985r. tzw. Białą Księgę zawierającą program utworzenia rynku wewnętrznego.
• Jednolity Akt Europejski- utworzenie, do końca 1992r. jednolitego (wewnętrznego) rynku!
Zgodnie z Białą Księgą Komisji WE, program budowy tego rynku zakładał przyjęcie i wdrożenie 282 aktów prawnych!
W odniesieniu do większości kwestii dotyczących rynku wewnętrznego, wprowadzono zmianę procedury podejmowania decyzji przez Radę, rezygnując z zasady jednomyślności na rzecz kwalifikowanej większości głosów. Wzmocnił rolę Parlamentu Europejskiego poprzez wprowadzenie tzw. Procedury współpracy, dającej PE możliwość większego wpływu na decyzje Rady.
Program budowy jednolitego (wewnętrznego) rynku został w istotnej mierze zrealizowany zgodnie z ustalonym terminem, czyli do końca 1992r. Do dziś brak jest jednak niektórych, przewidzianych w nim regulacji, a poszczególne państwa ociągają się z wprowadzeniem do swej narodowej legislacji niektórych ustaleń prawa wspólnotowego. (Przepisy rozporządzenia są stosowane bezpośrednio na terenie wszystkich państw członkowskich. Inaczej jest z dyrektywą- musi być implementowana do wewnętrznego porządku krajowego, np. w postaci ustaw lub rozporządzeń).
• Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej, a nie Europejski Trybunał Sprawiedliwości I
S III etap. Unia Europejska (European Union). Cel przejścia do wyższego etapu integracji i utworzenia Unii Europejskiej został już nakreślony w JAE. Stosowna decyzja zapadła podczas szczytu w Maastricht w grudniu 1991r. Traktat o UE został podpisany również w Maastricht 7 lutego 1992r., a wszedł w życie- po ratyfikacji przez parlamenty narodowe i Parlament Europejski-1 listopada 1993r.
• Filar I Wspólnot Europejskich uzupełnioną o nowe dziedziny, jak np. Unia Gospodarcza i Walutowa, sieci transeuropejskie, ochrona konsumentów i zdrowia, edukacja i kultura oraz