114411

Neurastenia

W wielu krajach termin ten wyszedł z użycia-nie ma go w ameiykańskich klasyfikacjach DSM-1II i DSM-IV jednak do lekarzy podstawowej opieki zdrowotnej często zgłaszają się chorzy z typowymi dla tej postaci zaburzeń dolegliwościami.

Są to skargi na osłabienie, zwiększoną męczliwość, wyczerpanie, drażliwość, zmienność nastroju, trudności w podjęciu działań.

Zespół asteniczny występuje w przebiegu wielu chorób, zwłaszcza infekcyjnych somatycznych, niekiedy wiąże się z działaniem substancji toksycznych.

Z kolei w koncepcji stresu astenię rozpatruje się jako fazę nieswoistej reakcji organizmu na bodźce otoczenia.

Stąd dane, że do jej powstania przyczynia się długotrwale przeciążenie na skutek wysiłku, któremu towarzyszą ujemne przeżycia.

Psychofizjologiczne mechanizmy procesu zmęczenia się nie są znane do końca, ale-ze względu na powiązanie tego zjawiska z czynnikami psychologicznymi jego udział w patogenezie nerwic jest prawdopodobny.

Próbując wytłumaczyć indywidualne różnice w powstawaniu zjawisk zmęczenia, wiązano je z konstytucją, typem układu nerwowego i z takimi cechami osobowości, jak słaby napęd, brak energii i inicjatywy, szybkie zniechęcanie się i rezygnowanie z zamierzeń.

Również trudne warunki bytowe, częste choroby, stale oddziaływanie przykrych sytuacji, niewłaściwe odżywianie, długotrwale przebywanie w warunkach nadmiernego liałasu, wibracji, wilgotności itp.mogą sprzyjać wystąpieniu tego zespołu

Obraz kliniczny, przebieg, leczenie-pacjenci skarżą się na ogólne osłabienie i wyczerpanie, po przebudzeniu nie czują się wypoczęci, zawsze są zmęczeni, nie mogą się skupić, narzekają na osłabienie pamięci.

Częste są bóle głowy i całego ciała, trudności w zasypianiu łub bardzo płytki sen(, w nocy nie sypiam'), wzmożona wrażliwość na jaskrawe światło, hałas.

Nierzadko u tych pacjentów stwierdza się chwiejność tętna i ciśnienia krwi, żywy dermografizm, potliwość, wzmożenie odruchów ścięgnistych.

Niekiedy występują jakby kolejne fazy-hipersteniczna, w której występuje drażliwość, wzmożona pobudliwość, zniecierpliwienie, zmienność nastroju, oraz hiposteniczna, w której dominuje zniechęcenie, apatia, zaburzenia wegetatywne i seksualne(przedwczesny wytrysk, anhedonia, osłabienie popędu).

W leczeniu wykorzystuje się wypoczynek, zmianę środowiska, pobyty sanatoryjne, fizykoterapię, zajęcia mchowe, niektóre leki.

Przykfadr

Pacjent w wieku 23 lat, student, od kilku tygodni sypia po 4-5 godzin, schudł z powodu braku łaknienia o 3 kg, nie może się skupić podczas lektuiy fachowej, narzeka na stałe uczucie zmęczenia, apatię, drażnią go ludzie i hałas, wieczorami narasta niepokój, nie może sobie znaleźć miejsca, obawia się, że cierpi na jakąś poważną chorobę, ostatnio kilkakrotnie miał trudności ze wzwodem podczas prób zbliżeń seksualnych.

Pacjent w czasie sesji jesiennej ma przystąpić do nie zaliczonego na wiosnę egzaminu, jego wynik zadecyduje o pozostaniu na uczelni.

Ostatnia dziewczyna powiadomiła go, że jest w ciąży, domaga się od niego zajęcia stanowiska.