114420

Zaburzenia lękowe

Zaburzenia te należą do najbardziej rozpowszechnionych, są one bowiem wyrazem reakcji organizmu na niebezpieczeństwo, na sygnały zagrażające bezpośrednio i(lub)symboliczne. Organizm reaguje na te zewnętrzne i wewnętrzne-nie zawsze uświadomione-bodźce objawami dyskomfortu w pustaci niepokoju, napięcia, strachu, obaw, lęku.

Mogą one dominować w świadomości, a zarazę znajdować wyraz w reakcjach wegetatywna-somatycznych i w zachowaniu się.

lęk może występować w postaci przewlekłego lub okresowo nasilającego się i falującego stanu oraz w formie gwałtownych napadów.

Ich źródeł i przyczyn chory na ogół nie potrafi określić i najczęściej nie wiążą się one z określonymi sytuacjami czy bodźcami.

Wykraczają ponad prawidłowe reakcje na działanie stresu, mogą poważnie zakłócać samopoczucie i społeczne zachowanie chorego, sprawiając mu znaczne cierpienia i napotykając niezrozumienie otoczenia.

Rozpowszeclmienie tych zaburzeń w populacjach ogólnych określa się na 2-5%, u pacjentów z zaburzeniami kardiologicznymi-10-15%, w praktyce ogólnolekarskiej-6%, u pacjentów nerwicowych-około 20%.

Częściej występują u kobiet, nierzadko u dzieci, szczególnie w rodzinach o niekorzystnych, konfliktowych układach, wilżą się wtedy z obawami przed utratą lub oddzieleniem się od jednego z rodziców.

Często również wiążą się z przykrymi doświadczeniami w szkole lub w grupie rówieśniczej.

U dorosłych najczęściej rozpoczynają się w wieku 20-30 lat, przed zgłoszeniem do lekarza objawy trwają średnio kilka lat.

Prawie 30%chorych podaje, że u członków ich rodzin, zwykle u matek występowały stany lękowe.

Zakłada się, że reakcje fizjologiczne, towarzyszące lękowi i będące jego objawami, mogą ulec procesom warunkowania,, wyuczeniu. Wśród licznych sytuacji, które mogą wywołać wystąpienie pierwszego napadu lęku, można wymienić zetknięcie się z nieszczęśliwym wypadkiem, chorobą, zgonem w otoczeniu, użycie środków farmakologicznych (np.wstrzyknięcie antybiotyków), nadużycie alkoholu, kawy itp.

Przeżycia tego typu nasilają zazwyczaj niepokój o własne zdrowie, przyczyniają się do lękowego oczekiwania na niekorzystne wydarzenia.

Innym mechanizmem napędzającym niepokój mogą być dolegliwości płynące z własnego ciała.

Mogą one być związane z nadmiernym wysiłkiem, brakiem snu, przebytym zakażeniem lub inną chorobą somatyczną, dużym napięciem seksualnym itp.

Istotną rolę mogą odegrać wiadomości o groźnych chorobach oraz oddziaływania jatrogenne. Skupiając uwagę na sprawach zdrowia i możliwych zagrożeniach, przyczyniają się do zwiększenia niepokoju.

Rolę czynników spustowych mogą odegrać także konflikty zewnętrzne i wewnętrzne. Natomiast w utrwaleniu lęku znaczną rolę odgrywa mechanizm błędnego koła-skupienie uwagi na objawach i oczekiwaniach na ich wystąpienie nasila je i zwiększa niepokój-, lęk przed lękiem"(antycypacyjny).