115158

przemiana w przekonaniu, częściej myśli się o państwu jak o wspólnym dobru państwo jako organizm (to chyba jasne, coo?), przekonanie wśród legistów, że państwo jako organizacja ma swoje prawa i obowiązki oraz swą wolę . musi mieć zatem organ, któiy by tę wolę realizował i jest to MONARCHA (od Boga władza, tylko przed Bogiem odpowiedzialny), władcy nie przysługiwało już prawo dzielenia państwa między synów, lub zbywania jakichkolwiek jego terytoriów A4 Główne przywileje szlacheckie

1374 - przywilej koszycki nadany przez Ludwika Węgierskiego.

Przywilej znosił podatek poradlny do wysokości 2 groszy od lana, zwalniał z przymusu budowy oraz modernizacji zamków, przydzielał odszkodowania za uczestnictwo szlachciców w wyprawach zagranicznych, gwarantował wykupienie szlachcica gdyby dostał się do niewoli podczas zagranicznej wyprawy, gwarantował obsadzanie urzędów krajowych tylko i wyłącznie przez Polaków, natomiast urzędów ziemskich tylko i wyłącznie przez mieszkańców tej ziemi. Przywilej koszycki został nadany za wyrażenie przez szlachtę zgody na koronowanie Jadwigi będącej córką Ludwika Węgierskiego.

1388 - przywilej piotrkowski

Władysław Jagiełło - król musiał wykupić szlachcica do niewoli, jeśli ten dostał się do mej poza granicami kraju; wypłata żołdu w wysokości 3 grzywny od kopii podczas wyprawy zagranicznej; niepowierzanie zamków osobom obcej narodowości

1422    - przywilej czerwiński

Władysław Jagiełło - zakaz łączenia stanowiska sędziego ziemskiego i starosty w jednym ręku; nietykalność majątkowa bez wyroku sądowego; sądy miały sądzić według prawa pisanego; król musiał uzyskać zgodę rady królewskiej na bicie monety Okoliczności; podczas wyprawy przeciwko krzyżakom pod Czerwińskiem

1423    - statut warcki

Władysław Jagiełło - szlachta mogła wykupić majątki sołtysów "krnąbrnych i nieużytecznych" i sama wyceniała wartość sołectw; ograniczenie wychodźstwa chłopów ze wsi; taksy wojewodzińskie - wojewodowie ustalali ceny maksymalne na produkty rzemieślnicze w miastach. Był prawną podstawą rozwoju gospodarki folwarczno-pańszczyźnianej w Polsce 1430, 1433 - przywilej jedlneńsko-krakowski

Władysław Jagiełło - nietykalność osobista i majątkowa szlachty (Neminem captivabimus nisi iure victum - "nikogo nie będziemy więzić bez wyroku sądowego"); tylko szlachcic mógł zostać dostojnikiem kościelnym 1454 - przywileje cerekwicko-nieszawskie

Kazimierz Jagiellończyk - potwierdzenie dotychczasowych praw dla szlachty; król nie mógł wydać nowych praw. nakładać nowego podatku i zwoływać pospolitego ruszenia bez zgody sejmików ziemskich; przywilej stał się podstawą polskiego parlamentaryzmu Okoliczności; na wojnie z krzyżakami (wojna 13-lemia)

1456 - przywilej korczyński

Kazimierz Jagiellończyk - gwarantował, że w sprawach dotyczących losów danej ziemi zawsze o zdanie będą pytani jej dygnitarze 1496 - statuty piotrkowskie

Jan Olbracht - ograniczenie wychodźstwa chłopów ze wsi (tylko jeden chłop w roku mógł opuścić wieś. tylko jeden przedstawiciel rodziny chłopskiej mógł zmienić zawód i iść do miasta; jeśli był to jedynak nie mógł opuścić wsi); zwolnienie szlachty z opłat celnych na towary własne i sól; zakaz kupowania ziemi przez mieszczan; wprowadzenie taks wojewodzińskich na towary miejskie 1505 - konstytucja "Nihil novi"

anulowanie przywilejów Senatu z 1501; nowe prawa i podatki mogą być stanowione tylko za zgodą Sejmu i Senatu Zapewniał że nic nowego bez zgody szlachty nie może się wydarzyć. Był prawną podstawą parlamentaryzmu i podstawą sejmu. Okoliczności; na sejmie w Radomiu, wzrost znaczenia magnaterii.

1520 - sejm w Toruniu i Bydgoszczy

ustalono wymiar obowiązkowej pańszczyzny w wysokości minimum jednego dnia z łanu w tygodniu; swoboda żeglugi po Wiśle dla szlachty; ograniczenie praw sądów miejskich w razie.