81912

PAŃSTWO JAKO ORGANIZACJA PRZYMUSOWA - uporządkowanie zachowań ludzi, narzucanie jednostkom określonych zachowań, sankcjonowanie obywateli nieposłusznych wobec prawa, łamiących prawo przez organy państwa, które mogą legalnie posłużyć się przemocą, nawet pozbawić człowieka wolności, życia czy mienia,

TERYTORIALNY CHARAKTER PAŃSTWA - każde państwo w sposób konieczny związane jest z określonym obszarem. Grupa etniczna, czy naród mogą istnieć oderwani od własnego terytorium, ale nie państwo. Oznacza on obszar ziemi wraz z wodami śródlądowymi, przyległy pas wód morskich oraz przestrzeń powietrzną nad obszarem lądowym i morskim państwa aż do strefy przestrzeni kosmicznej. Wyznaczane jest poprzez ustalenie granic.

PAŃSTWO JAKO ORGANIZACJA SUWERENNA - zwierzchność i niezależność władzy państwowej. Dwie sfery: suwerenność wewnętrzna (wewnątrz państwa), suwerenność zewnętrzna (w stosunkach zewnętrznych). Jednak faktyczna niezależność państw, praktycznie nie istnieje, ograniczana przez układy międzynarodowe (NATO, ONZ, OECD, itd.)

PRAWO W PROCESIE SPRAWOWANIA WŁADZY. ZWIĄZKI PRAWA I PAŃSTWA

•    Prawo, jest jednym z podstawowych instrumentów sprawowania władzy publicznej

•    Prawo jest ramą, w jakiej poruszają się sprawujący władzę -

wyznacza to cele działań władczych, strukturę instytucji władzy, ich kompetencje, procedury podejmowania decyzji oraz konsekwencje wykroczenia poza te kompetencje

•    Prawo określa obowiązki i uprawnienia osób niesprawujących funkcji władczych w ich stosunkach wzajemnych i stosunkach z instytucjami publicznymi - zmniejszane jest ryzyko przypisania sobie przez kogokolwiek władzy, pozycji lub korzyści.

•    Prawo wyraża określone treści aksjologiczne

•    Podstawową strukturą organizującą proces sprawowania władzy jest państwo.

•    Teorie pozytywistyczne - zasadnicza cecha prawa to to, iż jest ono genetycznie i funkcjonalnie związane z państwem. Twórcą prawa jest państwo, prawo w swym historycznym rozwoju pojawiło się równocześnie z państwem.

•    Koncepcje prawnonaturalne - nie negują zwykle związku istniejącego między prawem pozytywnym i państwem. Zakładają, że znaczenie podstawowe dla bytu prawa pozytywnego ma to, czy jest ono tworzone w celu osiągnięcia dobra wspólnego i czy pozostaje w zgodzie z prawem naturalnym porządku pozytywnego, które nie spełniają tych warunków choćby były tworzone i bronione przez państwo, odmawia się statusu prawa.

•    Socjologiczne i psychologiczne szkoły teorii prawa - mniej się interesują jego związkami z państwem, a bardziej zwracają uwagę na konkretne instytucje publiczne (sądy), lub pozapaństwowe (społeczne, psychiczne) źródła powstawania i przejawiania się prawa.