Sądy okręgowe
Sądami II Instancji sądów powszechnych są sądy okręgowe.. W sprawach karnych, sąd okręgowy orzeka jako sąd I instancji tylko w sprawach o zbrodnie i niektóre występki. Ponadto na wniosek sądu rejonowego sąd apelacyjny może przekazać sądowi okręgowemu do rozpoznania w I instancji sprawę o każde przestępstwo ze względu na szczególną wagę lub zawiłość tej sprawy. Sąd okręgowy uprawniony jest także do wydania listu żelaznego i Europejskiego Nakazu Aresztowania. Instancją odwoławczą od orzeczeń tego sądu jest sąd apelacyjny - tylko wtedy gdy sąd okręgowy był sądem I instancji w danej sprawie.
WII instancji sąd okręgowy rozpoznaje apelacje i zażalenia od orzeczeń wydanych w I instancji przez sąd rejonowy.
Sądy okręgowe tworzy i znosi minister sprawiedliwości po uzyskaniu opinii Krajowej Rady Sądownictwa w drodze rozporządzenia. Obszar właściwości sądu okręgowego winien obejmować obszary właściwości przynajmniej 2 sądów rejonowych. Mogą również być powoływane ośrodki zamiejscowe i wydziały zamiejscowe sądów okręgowych.
W skład sądu okręgowe wchodzą następujące wydziały:
0 cywilny
0 karny
0 penitencjarny i nadzoru nad wykonywaniem orzeczeń karnych
0 pracy
0 ubezpieczeń społecznych
W SO w Warszawie istnieje ponadto:
0 Odrębna jednostka organizacyjna do spraw z zakresu ochrony konkurencji, regulacji energetyki, telekomunikacji i transportu kolejowego (sąd ochrony konkurencji i konsumentów)
0 Odrębna jednostka organizacyjna do spraw rejestrowych powierzonych temu sądowi na podstawie odrębnych przepisów np. rejestr zawodowy, rejestr partii politycznych (Wydział VII)
0 Odrębna jednostka organizacyjna do spraw z zakresu ochrony wspólnotowych znaków
towarowych i wspólnotowych wzorów przemysłowych (sąd wspólnotowych znaków towarowych i wzorów przemysłowych)
Sądy apelacyjne
Sądami odwoławczymi w stosunku do sądów okręgowych, czyli sądami II instancji, są sądy apelacyjne. Tworzy się je dla obszarów działania co najmniej 2 sądów okręgowych. W skład sądu apelacyjnego wchodzą następujące wydziały:
0 cywilny
0 karny
0 pracy i ubezpieczeń społecznych
Sądy Apelacyjne rozpoznają także kwestie szczególne przekazane im bezpośrednio przez ustawę. Są również sądami dyscyplinarnymi I instancji dla sędziów. Sądy Apelacyjne utworzone zostały w 1990 r. wraz z przywróceniem przedwojennej, trójstopniowej organizacji sądownictwa. Tak jak wszystkie