100970

Ustrój sądów powszechnych RP - charakterystyka.

Sądy powszechne sprawują wymiar sprawiedliwości we wszystkich sprawach z wyjątkiem ustawowo zastrzeżonych dla właściwości innych sądów. Ustrój sądów RP reguluje Konstytucja RP i ustawa -Prawo o ustroju sądów powszecluiych z dnia 27 lipca 2001 r. Sądami powszechnymi są sądy: rejonowe, okręgowe i apelacyjne. Sprawują wymiar spraw, w sprawach nie należących do kompetencji SN. sądów administracyjnych i wojskowych. Zadania z zakresu wymiaru spraw, wykonują sędziowie, zaś zadania z zakresu ochrony prawnej w sądach rejonowych także referendarze sądowi (mogą również asesorzy w^r zakresie udzielonego im upoważnienia).

Prawo o ustroju sądów powszecluiych nadaje sądownictwu powszechnemu trójszczeblowy charakter. Określanie okręgów sądowych, tworzenie i znoszenie poszczególny cli sądów' należy do Ministra Sprawiedliwości, po zasięgnięciu opinii KRS. Sądy powszecluie dzielą się na wydziały. Wydziałem kieruje pi7.ew'odniczący wydziału, którym jest prezes albo wiceprezes sądu lub iiuiy sędzia. Funkcję przewodniczącego wydziału w sądzie apelacyjnym i okręgowym powierza sędziemu prezes tego sądu, a w^r sądzie rejonowym, na wniosek prezesa tego sądu. prezes przełożonego sądu okręgowego.

Sady rejonow e - rozstrzygają jako organy w I instancji większość spraw' z zakresu prawa cywilnego, rodziiuiego i opiekuńczego, kaniego, prawa pracy i ubezpieczeń społecznych. Sąd rejonowy twoizy się dla jednej lub więcej gmin Dzieli się na wydziały: cywilny, kamy. rodziiuiy i nieletnich, pracy, ksiąg wieczystych. W sądzie rejonowym mogą być t wora one w jego siedzibie albo poza sądy grodzkie.

Sądy okręgowe - tworaone dla obszaru właściwości co najmniej dwóch sądów rejonowych. Sądy okręgowe rozpoznają sprawy zarówno w I instancji, jak i w II instancji, rozpatrując odwołania od orzeczeń sądów rejonowych. Dzieli się na wydziały: cywilny, kamy. penitencjarny i nadzoru nad sądowym postępowaniem wykonawczym w sprawach z zakresu prawa karnego, pracy, gospodarczy. W Warszawie działają ponadto jako wydziały jednostka do spraw z zakresu ochrony konkurencji, regulacji energetyki, telekomunikacji i transportu kolejowego (sąd antymonopolowy), jednostka do spraw rejestrowych powierzonych temu sądowi na podstawie odrębnych przepisów.

Sad apelacyjny - tworzony dla obszaru właściwości co najmniej dwóch okręgów sądowych. Pełni funkcje sądu I instancji, rozpatrując apelacje od orzeczeń sądów okręgowy cli. a także sądu kasacyjnego w związku z możliwością powierzenia sądom apelacyjnym rozpoznawania kasacji w sprawach należących do właściwości raeczowej sądów. Dzieli się na wydziały - cywilny, karny, pracy i ubezpieczeń społecznych. W Warszawie działa wydział Lustracyjny.