70644

Ustrój sądów powszechnych po 1951 r.

Zasadnicza reorganizacja sądownictwa powszechnego nastąpiła ustawami z lipca 1950 r Sądy przystosowano do podziału administracyjnego i utworzono:

Sąd Najwyższy Sądy Wojewódzkie

Sądy Pow iatowe (od 1975 r. rejonow e).

Takie przystosowanie do podziału administracyjnego miało umożliwić ścisłą kontrolę władzy politycznej i państwowej nad sądami.

Sądy powiatowe - większość spraw cywilnych i karnych w I instancji, ponadto udzielanie pomocy sądowej innym sądom, prowadzenie ksiąg wieczystych, postępowanie egzekucyjne w sprawach cywilnych i in Większe sądy dzieliły się na wydziały karne i cywilne, ponadto były wydziały dla nieletnich. W 1975 w związku z likwidacją powiatów sądy przekształcono na sądy rejonowe

Sądy wojewódzkie - analogiczna struktura jak w sądach powiatowych, z tym, że zawsze dzieliły się na wydziały: Cywilne dla spraw I i dla spraw II instancji, karne dla spraw I i dla spraw II instancji oraz mne. Sądy wojewódzkie były przede wszystkim sądami II instancji w stosunku do orzeczeń sądów powiatowych. W sprawach trudnych - były sądami I instancji

Sąd Najwyższy - II instancja od orzeczeń sądów wojewódzkich, ponadto rozpatrywał rewizje nadzwyczajne, udzielał odpowiedzi na pytania sądów niższej instancji, uchwala! wytyczne wymiaru sprawiedliwości.

Do zadań wymiaru sprawiedliwości należało teraz: ochrona ustroju, ochrona mienia społecznego i dopiero na końcu - ochrona praw obywateli Sądy miały wychowywać obywateli w duchu wierności Polsce Ludowej_

Zmiany ustroju sądów potwierdzone zostały w Konstytucji z 1952 r., która oddawała prokuraturze nadzór nad sprawowaniem praworządności oraz głosiła zasadę wybieralności sędziów i ławników. Tak naprawdę sędziowie byli nie wybieranie lecz powoływani przez Radę Państwa na czas nieoznaczony lub na 5 lat w przypadku SN. Kadencyjność sędziów SN naruszała zasadę niezawisłości, czyniąc z nich narzędzie partii