koncepcja parlamentarnej odpowiedzialności ministrów Emile'a Oiliviera. którego cesarz mianował szefem rządu na dziewięć miesięcy przed upadkiem cesarstwa - 2 1 1870; realnie od końca lat 60. złagodzona została cenzura i dozwolone zostało składanie przez deputowanych interpelacji.
Podział na c. autorytarny i c. liberalny utrzymywał się w obozie bonapartystowskim również po upadku II Cesarstwa. Pierwszą tendencję (bonapartyzm "biały"), wzbogaconą o integralny katolicyzm, reprezentował ideowy przywódca zwolenników restauracji cesarstwa, czyli Republiką-"Marianną") -Paul Granier de Cassagnac (1842-1904), a sprzyjała jej cesarzowa-wdowa, gorliwa katoliczka,
Eugenia. Drugą - pretendent ("Napoleon V") i Głowa Francuskiego Domu Cesarskiego (Maison Imperiale Franęaise) od 1879, książę Hieronim (zwany "Plon-Plon"), który był... republikaninem i wolnomyślicielem. Jednak już od końca XIX w. znacznie żywotniejszy politycznie był bonapartyzm czysto republikański, w takich wcieleniach, jak głoszący hasła "rewanżu" na Prusach i ustanowienia republiki antyparlamentarnej i plebiscytamej, z prezydentem wybieranym w głosowaniu powszechnym "bułanżyzm"; nacjonalizm autoiytamy P. Derouledea (Liga Patriotów) i M. Barresa (Liga Ojczyzny Francuskiej); nacjonalizm socjalny płk. F. de La Rocque'a ("Krzyże Ogniste", Francuska Partia Społeczna); a wreszcie - i w najpełniejszym stopniu - gaullizm, z jego ustrojowym ideałem "monarchii republikańskiej" (la monarchie republicaine), plebiscytaryzmem i apelem "szefa" wprost do narodu (le peuple franęais), ponad głowami parlamentu, partii i notabli. Z tego powodu, za ostateczną klęskę c. typu bonapartystowskiego uznać można przegranie pizez gen. Ch. de Gaulle a plebiscytu z 1969 na temat reformy Senatu zakładającej ograniczenie wpływu notabli prowincjonalnych na życie publiczne.
W XX w. określenie "c. demokratyczny" stosowane było i jest często w stosunku do tych reżimów autorytarnych, które (jak m. ia paternalistyczna dyktamra marsz. J. Piłsudskiego wl. 1926-35) łączyły faktyczne iządy jednostki z prawie nietkniętą fasadą instymcji reżimu demoliberalnego.