116129

Taki układ kuchenny był uznany za pierwszą próbę racjonalnego zorganizowania czynności gospodarstwa domowego.

WII kolonii po raz pierwszy wprowadzono mieszkania półtoraizbowe: pokój z alkową sypialną i szeroko otwartą wnęką kuchenną

Powierzchnia takiego mieszkania wynosiła 36 m2. Wyposażenie sanitarne zostało zredukowane: brak wanny, w pókoraizbćwkach zlew i wc dla dwóch mieszkań we wspólnym przedpokoju.

Na realizacji osiedla WSM odbił się Wielki Kryzys. Mieszkania w I kolonii miały stosunkowo dużą powierzchnię. Zastosowanie lokali półtora izb owych w II kolonii wynikało z konieczności przystosowania czynszu do obniżonych przez kryzys możliwości płatniczych mieszkańców.

W latach 1930 - 31 nastąpił duży napływ inteligencji do WSM. Wynikało to ze spadku zarobków pracowników umysłowych. Jednocześnie czynsze stawały się zbyt wysokie dla robotników. Powoli ulegał zmianie stan społeczny Spółdzielni.

Mieszkania małe stanowiły w latach 1930 - 32 najwyższy odsetek mieszkań WSM. Jednak dążono do podwyższenia ich standardu. Wyższy standard był rekompensatą za małą powierzchnię.

I    etap: wyodrębnienie wnęki kuchennej i częściowe odgrodzenie trzonu gospodarczego kuchni mieszkalnej, następnie wprowadzenie ścianki z otworem szerokości drzwi dwuskrzydłowych lub pojedynczych - w takim przypadku wstawiano drzwi przeszklone.

Przykład: mieszkania 2-izbowe w budynku A i B III kolonii i półtoraizbowe w budynku B V kolonii, autor: B. Zborowski, r. 1930-31.

II    etap: całkowite wyodrębnienie kuchni.

Przykład: „Póltoraizbówki' o całkowicie wydzielonej kuchni w VIII kolonii zaprojektowane przez Jana Chmielewskiego i J. Żakowskiego, r. 1932.

I kolonia - Plac Wlsona 2. Krasińskiego 10 (projektował architekt Bruno Zborowski)

Teren I kolonii znajdował się po stronie wschodniej ówczesnego Placu Żeromskiego (później Wlsona). I kolonia składała się z 4 budynków. Od strony placu powstał trzykondygnacyjny budynek C z 76 mieszkaniami, a od strony dziedzińca wybudowano również trzykondygnacyjne skrzydło, w którym mieścił się Dom Społeczny. Budynek A od ul. Tucholskiej liczył 27 mieszkań, a dwa domy wybudowane wewnątrz dziedzińca zawierały po 4 mieszkania.

Wmurowanie kamienia węgielnego nastąpiło 12 grudnia 1925 roku. Budynki oddano do użytku w latach 1927-1928.

Ukształtowanie I kolonii ma charakter historyzujący w wersji bardzo uproszczonej. Zastosowano zasadę osiowośd i boniowanie. Pod względem formy architektura I kolonii nawiązuje do nurtu, który można określić jako „polski dworek".

Zabudowa kolonii została całkowicie zniszczona w czasie II wojny światowej.

II    kolonia - Plac Wilsona 6 (projektował architekt Bruno Zborowski)

Zaprojektowana w formie litery .U’. Od strony pl. Wilsona budynek był wysoki, liczył 6 kondygnacji, boczne skrzydła 4 kondygnacje. W budynku frontowym od pl. Wlsona zainstalowano windę. Na dachu urządzono ogólnodostępny taras widokowy. Stały tam stoły, ławeczki, piaskownica dla dzieci, natryski i zasłony od słońca i deszczu.

Teren II kolonii wraz z sąsiednimi koloniami został nazwany „republiką spółdzielczą".

Podczas realizacji osiedla doszło do dużych nieporozumień z firmą budowlaną „Gogół, Korytowski. Górecki", która nie dotrzymywała terminów i naraziła WSM na duże straty. W związku z tym WSM utworzyła własne przedsiębiorstwo budowlane PN. „Społeczne Przedsiębiorstwo Budowlane’ - SPB.

Zniszczenia kolonii w czasie II wojny światowej 45 %.

III    kolonia - Krasińskiego 16. Suzina 2a (projektował architekt Bruno Zborowski)