również wysłuchiwanie oddechu przez zbliżanie ucha do ust i nosa, poszkodowanego. Nie wystarcza tutaj
oparcie się jedynie na braku ruchów klatki piersiowej,
Resuscytację oddechową zaczyna się od prostych operacji usuwających zatkanie dróg oddechowych. Następnie rozpoczyna się okresowe wdmuchiwanie powietrza do płuc ratowanego, co nazywamy sztucznym oddychaniem (oddychaniem kontrolowanym, wentylacją kontrolowaną),
Udrożnienie dróg oddechowych uzyskuje się przez oczyszczenie jamy ustnej i gardła ze śluzu, wymiocin, kiwi i ciał obcych.
- podciągnięcie żuchwy i odciągnięcie głowy ku tyłowi,
- \Maśdwe ułożenie.
Sztuczne oddychanie można prowadzić różnymi metodami z tym że
w warunkach akcji ratowniczej najczęściej stosuje się sposób usta-usta, można również korzystać ze sprzętu takiego jak: aparat do sztucznego oddychania AM-4, lub aparat ożywczy zwany pulmotorem. Sztuczne oddychanie metodą usta-usta jest metodą bez pośrednią, to znaczy pierwotnie następuje zmiana objętości płuc, a wtórnie ruch ścian klatki piersiowej.
Powietrze wprowadzane do dróg oddechowych ratowanego w miarę wzrostu ciśnienia powoduje rozdymanie (rozprężenie) płuc, których ruch udziela się ścianom klatki piersiowej. Zjawisko to zachodzi na skutek pewnego nadciśnienia w drogach oddechowych, jakie wytwarza się po wprowadzeniu do nich powietrza.
Ratujący klęka obok głowy ratowanego i jedną rękę kładzie na jego czole, co ułatwia trzymanie głowy w odgięciu, a jednocześnie kciukiem i palcem wskazującym zaciska nozdrza ratowanego. Drugą ręką chwyta za brodę, lekko odciągając żuchwę, aby rozewrzeć zęby, po czym podkłada tę rękę pod kark i potylicę ratowanego. W ten sposób głowa zostaje unieruchomiona i jest zapewniona dobra drożność tchawicy. Następnie ratujący po wykonaniu wdechu obejmuje szczelnie ustami usta ratowanego i wdmuchuje powietrze do jego ust, obserwując jednocześnie unoszenie się klatki piersiowej. Po dokonaniu wydechu ratownik unosi głowę i w trakcie swojego wdechu obserwuje opadanie klatki piersiowej ratowanego.
Unoszenie się i opadanie klatki piersiowej w trakcie sztucznego oddychania jest sprawdzianem prawidłowości jego wykonywania. Czynność wdmuchiwania powietrza do płuc ratowanego wykonuje się od 12 do 15 razy na minutę.
Jeśli wskutek uszkodzenia ust, brody lub żuchwy ratowanego nie można stosować opisanych zabiegów, to ratujący wdmuchuje powietrze do nosa ratowanego. W tym wypadku ratujący jedną ręką przytrzymuje czoło ratowanego, drugą podtrzymuje szczękę dolną i uszczelnia usta, ustami zaś obejmuje nos ratowanego.
Sztuczne oddychanie należy stosować dopóty, dopóki nieprzytomny nie zacznie sam oddychać. Akcję sztucznego oddychania, choćby trwało ono bardzo długo, wolno przerwać dopiero wówczas, gdy ratowany zacznie sam oddychać, lub gdy lekarz stwierdzi u niego objawy śmierci.
Masaż serca
Masaż serca stosuje się w wypadku zatrzymania czynności serca (np: u uduszonych, porażonych prądem elektrycznym, przy wstrząsie pourazowym). Masaż należy przeprowadzać zawsze niezwłocznie po stwierdzeniu zaniku tętna i czynności serca. Brak tętna bada się na tętnicach dogłowych lub udowych. Badanie tętna na tętnicach promieniowych nie zawsze daje dokładne informacje o zatrzymaniu krążenia. Ze względu na łatwy dostęp, tętno najczęściej bada się na obu tętnicach szyjnych.
Wiotkość mięśni jest również cechą charakterystyczną zatrzymania krążenia, wynika bowiem bezpośrednio z przerwania dopływu krwi do ośrodkowego układu nerwowego. Nie można natomiast wyrokować o ustaniu krążenia na podstawie stwierdzenia bladości czy sinicy powrfok oraz rozszerzania czy nieruchomości źrenic.
Pośredni masaż serca polega na ściskaniu serca między dwiema płaszczyznami: mostka i kręgosłupa. W wyniku tego działania następuje wypchnięcie krwi z serca na obwód. Zwolnienie ucisku powoduje napłynięcie krwi do serca. Stosując rytmiczne uciskanie można sztucznie utrzymywać krążenie.
Podczas masażu należy najpierw dokonać próby pobudzenia czynności serca przez kilkakrotne uderzenie pięścią (z krótkimi przerwami pozwalającymi, na stwierdzenie reakcji serca) w lewą stronę dolnej części mostka. W razie braku pożądanego skutku ratujący klęka na wysokości klatki piersiowej ratowanego. Następnie jedną dłoń układa na dolnej 1/3 mostka ratowanego, a drugą poprzecznie na pierwszej tak, aby płaszczyzna wywieranego ucisku ograniczała się tylko do