Postępowanie w sprawie skarg i wniosków - najszerzej uregulowane postępowanie, dotyczące organów państwowych (nie tylko administracyjnych). Organy jednostek samorządu terytorialnego i organy organizacji społecznej - podmioty.
Postępowanie to stosuje się przed polskimi przedstawicielstwami dyplomatycznymi i urzędami konsularnymi, karno - skarbowymi, w sprawach podatkowych i w sferze podległości służbowej pracowników.
Rozstrzyganie sporów o właściwość. Spory pozytywne (wielu chętnych do rozstrzygnięcia sprawy), spory negatywne (nikt nie jest chętny do zajęcia się sprawą). Pewne postępowania są wyłączone z zakresu KPA: do spraw kamo - skargowych do spraw podatkowych. Nie stosujemy KPA przed polskimi przedstawicielstwami dyplomatycznymi i urzędami konsularnymi (urzędy te zajmują się tylko obywatelami polskimi), z wyjątkiem skarg i wniosków. Sfera wewnętrzna działania administracji jest również wyłączona z zakresu KPA: w stosunkach podległości służbowej itp. (art. 3 i 4). Postępowania administracyjne wyłączone z zakresu KPA: postępowanie celne, postępowanie egzekucyjne.
Zasady ogólne postępowania administracyjnego.
Postępowanie administracje toczy się wg pewnych zasad. Zasady te stanowią poprzez uregulowanie w KPA normy prawne. Zasady te stanowią integralną część kodeksu wg NSA. Zasady: praworządności (art.6 i 7 KPA), uwzględniania z urzędu interesu publicznego i słusznego interesu obywateli (art. 7 KPA), zasada prawdy obiektywnej (art. 7 KPA), zasada pogłębiania zaufania obywateli do organów państwa (art. 8 KPA), zasada informowania stron i innych uczestników postępowania (art. 9 KPA), zasada czynnego udziału strony w postępowaniu (art. 10 p. 1), zasada odstąpienia od czynnego udziału strony w postępowaniu (art. 10 p. 2), zasada przekonywania (art. 11 KPA), zasada szybkości, prostoty oraz wnikliwości (art. 12KPA), zasada ugodowego załatwiania sprawy (art 13 KPA), zasada pisemnośd (art. 14. p. 1 KPA), zasada ustna (art. 14 p. 2 KPA), zasada dwuinstancyjności postępowania (art. 15 KPA), zasada trwałości decyzji ostatecznych (art. 16 p. 1 KPA), zasada naruszenia trwałości decyzji ostatecznych (art. 16. p. 2 KPA), zasada sądowej kontroli decyzji administracyjnych (art. 16 p. 2 KPA).
Organy prowadzące postępowanie.
Organy wyższego stopnia - organy II instancji.
W stosunku do innych organów - organy nadrzędne lub inni ministrowie. W zakresie organizacji społecznych - odpowiednie organy wyższego stopnia tych organizacji, a w razie ich braku organ państwowy sprawujący nadzór nad ich działalnością.
Art. 18 KPA jest bardzo rzadko stosowany. Właściwość organów to zdolność prawna do rozpoznawania i rozstrzygania sprawy.
W zależności od ustalenia właściwości rozróżniamy właściwość:
• ustawową,
• delegacyjną (na podstawie porozumienia).
Właściwość rzeczowa i miejscowa muszą być przestrzegane przez organy z urzędu. Właściwość rzeczow a składa się z właściwości resortowej (wskazuje pion organów administracyjnych, które załatwiają daną sprawę) i z właściwościami instancyjnej (stanowi, któiy z organów danego pionu resortowego jest upoważniony do załatwienia sprawy). Właściwość rzeczową ustala się wg przepisów o zakresie działania organów (przepisy prawa ustrojowego, rzadziej materialnego).
Właściwość miejscowa określa zdolność organu do załatwienia określonych spraw na danym obszarze (jednostka podziału zasadniczego kraju).