117113

Wykorzystanie możliwości jakie dawały podbite kraje wymagała odpowiedniej polityki gospodarczej, dlatego też postawiła też trzy główne zadania.

„Pierwszym było podporządkowanie w jak najszerszych rozmiarach istniejącego w podbitych krajach potencjału gospodarczego, drugim ograniczenie spożycia ludności miejscowej, a trzecim wykorzystanie zasobów istniejących w okupowanych państwach na potrzeby Rzeszy i jej armii".¹ Do 1941 roku Niemcy uzupełniały rezerwy dostawami ze Związku Radzieckiego i Włoch oraz państw satelickich i neutralnych. Ze wschodu nadchodziły transporty ropy naftowej, rud metali kolorowych, fosforytów, bawełny, lnu, drewna, pszenicy, a także platyny. Po ataku na ZSRR okupant opanował zasobne w węgiel i rudy metali zagłębia Donieckie i Krzyworoskie oraz urodzajne ziemie Ukrainy. Fabryki i kołchozy oddawały produkcję na potrzeby władz okupacyjnych. Ważnym elementem, który zasilił gospodarkę Rzeszy była armia niewolniczej siły roboczej, więźniowie obozów koncentracyjnych i jenieckich oraz przymusowych robotników. Praca ludzi w gettach, obozach i przemyśle przysparzała dóbr, a skonfiskowany majątek stał się źródłem środków służących finansowaniu wojny. Na obszarach okupowanych wróg przejął nie tylko własność państwa, ale zagarnął również ogromną część przedsiębiorstw, przemysł, rolnictwo oraz banki. Polityka Niemiec w odniesieniu do krajów podbitych zakładała maksymalne wykorzystanie potencjału produkcyjnego oraz zasobów naturalnych przy jednoczesnym odgraniczeniu spożycia wśród miejscowej ludności. Jednak polityka eksploatacyjna nierównomiernie dotknęła wszystkie kraje np. Francja do 1943 r. podzielona na strefy okupowaną i wolną dostarczała dużo siły roboczej oraz surowców (węgiel, rudy żelaza, miedź, boksyty i żywność). Francuski przemysł stalowy, samochodowy i lotniczy Niemcy wykorzystywali do zbrojeń. Po zaniżonych cenach były realizowane dostawy. Podobnie Niemcy wspierali wzrost produkcji przemysłowej w Czechach i na Morawach. W konsekwencji do 1943 r. Na okupowanych ziemiach w Czechosłowacji wydobycie węgla wzrosło o 1/3, produkcja prądu elekttycznego o 44%, a stali o 11%. Norwegia została zmuszona do zaopatrywania okupantów w przetwory rybne i w surowce mineralne, a przede wszystkim aluminium. Belgia musiała dostarczać różne wyroby przemysłowe i węgiel. Holandia żywność, a Jugosławia - surowce mineralne (rudy chromu, boksyty). W krajach objętych wojną Niemcy zabiegali również o zwiększenie produkcji rolnej szczególnie roślin przemysłowych i produktów hodowlanych. Wobec ograniczenia nakładów na rolnictwo oraz niedostatku nawozów i maszyn, w większości krajów podległych stopniowo malały zbiory globalne oraz plony w przeliczeniu na lha.

2

1

M. Ciepielwski. I. Kostrowicka, Z.Londau. J.Tomaszewski „Dzieje Gospodarcze świata do roku 1975" PWE W-wa 1977