OD Wstępna ewidencja kosztów w układzie według rodzajów, a następnie ich rozliczanie w układ według typów działalności (miejsc powstawania i nośników)
■ Ewidencja kosztów według rodzajów stanowi punkt wyjściowy do ich dalszego rozliczenia w układ według miejsc powstawania i nośników. Rozliczenia tego dokonuje się za pośrednictwem konta „Rozliczenie kosztów". Wartość poniesionych w danym okresie kosztów według rodzajów jest rozliczana w korespondencji ze stroną Ct konta „Rozliczenie kosztów" na odpowiednie konta kosztów według miejsc powstawania i nośników.
Ewidencja wstępna kosztów w układzie rodzajowym na kontach zespołu „4", a następnie ich ujęcie według typów działalności na kontach zespołu „5" obejmuje następujące etapy:
■ Etap I: Wstępna ewidencja kosztów w układzie rodzajowym
■ Etap II: Obciążenie kont kosztów w układzie funkcjonalnym oraz kont rozliczeń międzyokresowych kosztów wartością rozliczonych kosztów prostych
■ Etap III: Rozliczenie kosztów zakupy i innych kosztów rozliczanych w czasie
■ Etap IV: Rozliczenie kosztów wydziałowych i ustalenie kosztu wytworzenia produktów
■ Etap V: Ustalenie kosztu własnego sprzedaży
Etap II
Do ewidencji i rozliczania kosztów w układzie funkcjonalnym służą konta zespołu „5" i nazwie „Koszty według typów działalności i ich rozliczenie", Koszty przypadające na bieżący okres księguje się bezpośrednio w wielkościach wynikających z dokumentów źródłowych. Część kosztów przypadająca na przyszłe okresu aktywuje się i ujmuje na koncie „Rozliczenia międzyokresowe kosztów"
Jednostka gospodarcza do potrzeb ewidencji kosztów pośrednich, do których ujęcie stosuje się konto „Koszty zarządu" może z konta układu funkcjonalnego „Koszty działalności podstawowej" wyodrębnić konta:
■ Koszty wydziałowe
■ Koszty zakupu
■ Koszty sprzedaży
Etap III
Sposób rozliczania kosztów zakupu uzależniony jest od przyjętej zasady wyceny bilansowej zapasów materiałów: