112586

•    sądy polubowne organy niepaństwowe orzekające w sprawach cywilnych. gdy snony zgadzają się na rozstrzygniecie polubowne: zapis na sąd polubowny

•    arbitraż społeczny - przy sądach okręgowych I Sądzie Najwyższym

•    samorządowe kolegia odwoławcze spory administracyjne

•    Urząd Patentowy RP - spory o patem, ptawa ochrony

•    Komisje praw autcrdtich utwory i wykonania attystyczne

3. ORGANY POZASĄDOWE - tozstrzyganie nie jest ich zasadnicza działabiością. często zaliczane do innych kategmii atganów oclvonv prawnej, ich wyroki poddawane są kontroli organom sądosvym i quasi-sądowym; wyjątek od zasady PRAWA DO SĄDU Motywy:

•    potrzeba specjalizacji

•    odformalizowanie, przyspieszenie postępowania, obniżenie kosztów

•    organ bliski środowisku, w którym zaistniał konflikt

•    odciążenie państwowego wymiaru sprawiedliwości

B)    ORGANY KONTROLI LEGALNOŚCI

1.    ORGANY KONTROLI SENSU STRICTO

•    Prokuratura

•    Rzeczni. Interesu Publicznego

2.    ORGANY KONTROLI SENSU LARGO

•    Najwyższa Izba Kcntroli

•    Główny Inspektor Danych Osobowych

•    Krajowa Rada Radiofonii i T elewizji

•    Policja

•    Agencja Bezpieczeństwa Wewnętrznego

•    Agencja Wywiadu

•    Straż Graniczna / Gminna

•    Prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów

•    Państwowa Inspekcja Pracy

•    Państwowa Inspekcja Sanitarna

•    Państwowa Inspekcja Handlowa

•    Organy Kontroli Skarbowej

C)    ORGANY OBSŁUGI PRAWNEJ

1.    Adwokatwa

2.    Radcy prawni

3.    Prawnicy zagraniczni

4    Rzecznicy patentossri

5.    Doradcy podatkowi

6.    Notariat

7.    Komornicy sądowi

8    Rzeczni; Praw Obywatelskich

9.    Rzeczni; Praw Dziecka

10.    Inne

•    Powiatowy / Miejski Rzecznik Kcnsumentów

•    Rzeczni; Ubezpieczonych

•    Kamilowie

•    organizacje społeczne

•k SADY 1 TRYBUNAŁY ODRĘBNOŚCI 1 CECHY (wykład)

Rozdział VIII Konstytucji wyodrębnia w osobnych podtoz działach zagadnienia dotyczące sądów. Tiybunatii Konstytucyjnego i Tryb mułu Stanu Przed turni umieszczone zostały jedynie dwa przepisy, stanowiąc, że sądy i trybunały są sdadzą ocbębną i niezależną i ze wydają wyroki w imieniu RP. Mając na uwadze samą systematykę rozdziału, można wyciągnąć wniosek, że jedynie sądy uznane są za organy wymiam sprawiedliwości, trybunały zaś. mimo iż orzekają w formie wyroków, takimi organami nie są Wniosek taki byłby jednak zbyt pochopny, w działalności Tiybunahi Konstytucyjnego i Trybunału Stanu dostrzec można wiele elementów wymierzania sprawiedliwości, a połączenie sądów i trybunałów w jednym lozdziale ma swój głęboki sens. wyrażający się między innymi w dążeniach ustawodawcy konstytucyjnego do wzmocnienia władzy sądowniczej. Odrębne traktowanie natomiast tak sądów, jak i trybmialów wynika ze specyfiki futdccji jednych i dnigich Alt. 173 Konstytucji

Sądy i Trybutuły są władzą odrębną i niezależną od amych władz 5. MODELE KON ST 1MC i JNO ś CI PRAWA (wykład)

A)    WEWNĄTRZPARLAMENTARNY kontroli konstytucyjności aktów prawnych dakciaije parlament, obossriązek spoczywa na całym patlamnicie i na jego organach oraz tu podmiotach posiadających inicjatyw? ustawodawczą

B)    POZAPARLAMENTARNY

1.    AMERYKAŃSKI kontroli konstytucyjności ustaw dokonuje sąd. uczestnicy procesu podnoszą zarzut niekonstytucyjności aktów prawnych

2.    EUROPEJSKI kontrolę konstytucyjności ustaw sptawuje specjalnie do tego powołany organ wyposażony w prawo kontroli konstytucyjności ustaw

•    KONTROLA PREWENCYJNA zapobieżenie wprowadzeniu niekonstytucyjnego aktu

2