Weber twierdził, że przedmiotem badań socjologii są działanie społeczne. Nie są nimi zach. przypadkowe i
odruchowe, a jedynie działania sensownie zorientowane na zachowanie się innych osób. Stanowią one
podstawy życia społ. i społeczeństwa. Weberowski typ idealny występuje w dwóch odmianach:
1- sze znaczenie odnosi się do działania społ., które ma zawsze wyraźnie sprecyzowany cel i
odpowiednio zaprogramowane środki jego realizacji. Realne działania zawsze dokonują się w warunkach
odbiegających od idealnie ujętych w myślowym obrazie.
2- gie znaczenie odnosi się do indywiduum historycznego jakim jest np. kapitalizm, chrześcijaństwo,
bezrobocie, kultura rasowa itd. Typ idealny oznacza kompleks cech charakterystycznych.
Typ idealny nie wskazuje jak jest, lecz jak mogłoby być. Socjolog każde badane zjawisko porównuje z
obrazem idealnym, aby ustalić kier. Zachodzących zmian społ., stopień zaawansowania rozwoju danego społeczeństwa itd.
Procedura badawcza wg Sztompki wyróżnia 3 podst. style badań socjo.
1. Miękki: Podstawa to tradycyjna metoda antropologii społ. Badacz stosuje swobodną obserwację, a
zaobserwowane fakty i zjawiska opisuje w luźnej, eseistycznej formie.
2. Sondażowy: Podstawowe narzędzie badawcze to kwestionariusz (ankieta środowiskowa, pocztowa,
audytacyjna, prasowa). Zbiera się dane, które nadają się do analizy statystycznej. Zaleta: ilościowa i
precyzyjna. Wada: Niemożność objęcia badaniem takich zjawisk do których nie dają się zastosować metody...............
3. Twardy: Techniki badawcze, które umożliwiają zebranie materiału nadającego się do matematycznego
opracowania.
Socjologowie dokonują podziału i klasyfikacji ogółu zjawisk i procesów zachodzących w życiu społecznym i
na tej podstawie dokonują systematyzacji swoich badań i konstrukcji teoretycznych.
Działy badań:
badające instytucje społeczne różne typy zbiorowości i grup ludzkich procesy społeczne
Te działy socjologii n-wa się socjologią szczegółową. Ich zadaniem jest systematyczny opis poszczególnych dziedzin i wyjaśnianie zachodzących w nim zjawisk. Natomiast socjologia ogólna na podst. materiałów, uogólnień, prawidłowości ustalonych w badaniach szczegółowych tworzy teorie obejmujące zespoły zjawisk występujących w społ. Jej zadaniem jest też ustalanie pojęć.
Dwie teorie o powszechnym zasięgu: struktur społ. rozwoju (zmian i regresji)