• Cena nominalna (absolutna) - pieniężny ekwiwalent jednostki towam, liczba jednostek pieniężnych wymienianych na jednostkę towaru.
• Cena relatywna - cena jednego dobra wyrażona za pomocą ilości danego dobra, jaką trzeba poświęcić, aby kupić jednostkę danego towaru (np 1 tabliczka czekolady = 5 bulek)
• System cen - ogól relacji między wszystkimi cenami w gospodarce Jest to główne źródło informacji przy odejmowaniu decyzji o tym:, Co wytwarzać? Jak wytwarzać? Dla kogo wytwarzać?
• Co i ile wytwarzać? - Decydują konsumenci poprzez swoje zakupy.
• .Jak wytwarzać? - Decyduje konkurencja między producentami, którzy podejmują decyzje w oparciu o ceny relatywne czynników produkcji
• Dla kogo wytwarzać? - Wskazują możliwości nabywcze konsumentów.
3. Istota mechanizmu rynkowego. Funkcje rynku. Defekty rynku.
• Mechanizm rynkowy - proces regulac ji decyzji konsumentów i producentów poprzez rynek, niezależnie od woli poszczególnych podmiotów. Za pośrednictwem cen relatywnych rozdziela zyski i straty tak, że indywidualne decyzje w skali gospodarki koordynują się tworząc lad ekonomiczny.
o Nie mają znaczenia decyzje pojedynczych uczestników' rynku.
• Funkcje rynku:
o Wycena dobra.
o Umożliwia efektywną alokację zasobów - poprzez cenę, dobra droższe są bardziej rzadkie -> wykorzystuje się ich mniej i na odwrót, o Jest mechanizmem osiągania stanów równowagi w gospodarce, o Weryfikuje społeczną przydatność produkcji, o Umożliwia dostosowanie produkcji do oczekiwań nabywców.
• Defekty ry nku albo zawodności rynku (market failure) - to sytuacje, w których zakłócenia uniemożliwiają tnechanizmowt rynkowemu efektywne rozdysponowanie zasobów (np niepełna informacja, niedoskonałości konkurencji -> monopole i wiele innych). Uzasadniają one ingerencję państwa w gospodarkę
4. Pojęcie i rodzaje konkurencji.
• Konkurencja - proces, w ramach, którego uczestnicy rynku dążąc do realizacji swych interesów, próbują przedstawić korzystniejsze od innych oferty pod w'zględem: ceny, jakości lub innych charakterystyk wpływających na decyzję o zawarciu transakcji
• Rodzaje konkurencji:
o Cenowa - siła koordynująca decyzje nabywców i sprzedawców, równoważąca rynek. Czysta konkurencja cenowa występuje tylko na tynkach dóbr jednorodnych, jest trudna dla pr oducentów, gdyż zmusza ich do obrażania przeciętnych kosztów wytwarzania a konsumentom trudniej ją zauważyć (czysta konkurenci a cenowa - doskonała, modelowa), o Niecenowa - oparta na zmianach jakościowych itp., prowadzi do wyróżnienia danego produktu i wyodrębnienia się różnych segmentów danego rynku.