113204

Podstawowe, wybrane pojęcia teorii pomocy społecznej.

Problem społeczny/kwestia społeczna - zachowania ludzkie i zjawiska społeczne, które ze względu na swój charakter, skutki, czy intensywność występowania, postrzegane są i odczuwane przez członków danej społeczności    jako    iatStoe    dołegliwości    w    życiu    zbiorowym;

np. bezrobocie, zła sytuacja mieszkaniowa, bezdomność, ubóstwo, narkomania.

Bieda nie była zawsze odczimana jako istotna dolegliwość w życiu zbiorowym - była stanem błogosławionym, szansę dla chrześcijan dostąpienia zbawienia. Myślenie o biedzie jako o problemie społecznym zaczęło się w XIX w.

Trzy główne orientacje względem biedy (z tego wynikają różne strategie działania względem osób biednych):

1.    biedni nie zasługujący na wsparcie {B usuwanie, zamykanie, prace przymusowe)-.

2.    biedni postrzegani jako osoby nieporadne (0 źródło biedy w samym człowieku, dziedziczenie biedy, nieporadność przekazywana socjalizacyjme: trzeba przekształcać osobowość - terapia; praca socjalna jako oddziaływanie na nieporadne jednostki);

3.    biedni są ofiarami życia społecznego ( Jmakrostrukturałne mechanizmy społeczne sa niesprawiedliwe, dystrybucja dóbr w społeczeństwie tak. ze kto ma wiecej dostaje wiecej. a kto mniej - mniej; zmiana politycznego status quo; trudność: koncepcja, ze bieda jest społecznie funkcjonalna, potrzebna - H.W. Johnson „The social service - an introduction“ - biedni wykonują prace, których inni nie chcą wykonywać, bieda przedłuża czas korzystania z dóbr. dostarcza miejsc pracy opiekujących się biednymi).

Bieda ma aspekt subiektywny - można ją wykreować w rozważaniach (np. twierdzenie, ze transformacja wywołije biedę.

Nadużywanie alkoholu - juz dawno odkryto, ze nadużywanie alkoholu przynosi znaczne pożytki społeczne pioprzez wysokie opodatkowanie sprzedaży i produkcji alkoholu.

Bezrobocie - nie udało się uniknąć niepowodzenia ekonomicznego, tam gdzie postanowiono zwalczać bezrobocie zapewniając wszystkim pracę. Brak bezrobocia może być tez problemem.

Szara/czarna strefa jest to dolegliwość, ale d/.gki mej wiele oscb na środki do .rycia.

Kwestia społeczna - pojęcie czasami zarezerwowane dla określania szczególnego rodzaju problemów społecznych - szczególna dolegliwość dla potencjału ludzkiego całego społeczeństwa, są następstwem funkcjonalnych rozwiązań w społeczeństwie, niedostosowanych od zaspokajania potrzeb; np. liczba ofiar wypadków drogowych. Przyczyna kwestii społecznej - np. bezrobocie, wysoko niezaspokojone potrzeby w mieszkalnictwie.

Interpretacje przyczyn mają charakter polityczny (liberałowie - źródłem jest krępowanie swobody osobistej, indywidualnej i swobodnej gry sił: socjaliści - źródłem jest takie ukształtowanie porządku społecznego, ze istnieje podział zbiorowości na uprzywilejowane i upośledzone. trzeba znieść strukturalne zróżnicowanie: chrześcijańska nauka społeczna - dochodzenie do sprawiedliwych stosunków społecznych niemożliwe bez moralnego kształcenia jednostek). Duża niestabilność ze względu na to, która z ideologii akurat dominie. Konstruktywne działania prospołeczne me są możliwe bez udziału makrostruktu.

❖ Wykluczenie społeczne - dość nowe pojęcie (social exclusion) w obszarze nauk społecznych - dot. ubóstwa, bezrobocia, mniejszości społecznych, niepełnosprawności: zaistniało w debacie dzięki Francji, gdzie w latach 60. pojawiło się w odniesieniu do osób nieobjętych ubezpieczeniem społecznym (czyli początkowo dość wąskie znaczenie). Szersze znaczenie - dzięki Komisji Europejskiej w 2. poł. lat 80. Potem używane na forum międzynarodowym. W literaturze pojawiają się następujące rozumienia tego pojęcia:

•    stan ograniczający czerpanie korzyści z przynależności do grupy mimo formalnego w niej uczestnictwa;

•    występowanie rozpadu więzi istotnych środowiskowo i zanikanie związków opartych na zasadach wspólnotowej solidarności i wzajemności

•    kondycja społeczeństwa charakteryzująca się brakiem społecznej spójności

•    sytuacja jednostki polegająca na społecznej izolacji

•    stan dobrowolny

•    stan narzucony

•    skutek bezrobocia czy ubóstwa

•    przyczyna bezrobocia czy ubóstwa

To pojęcie ma silę stygmatyzacyjną, choć miało służyć tylko do opisywania. Jednak w programach pomocowych UE stosuje się to pojęcie jako opis problemu

Dwie koncepcie wyki uczen.a społec.znęąo:

Wykluczenie - integracja, spójność PolitycznęLŁ&Łhy.sppłeczerotwfl: 0    system ustrojowo-prawny promujący integrację obywatelską 2 rynek pracy promujący integrację ekonomiczną 1    państwo opiekuńcze: rodzina i wspólnoty promujące integ racie interpersonalną.	Wykluczenie - uczestnictwo pQlitycznft.c.eŁhy-łaQłęczeriat3«fl: 0 ułatwianie uczestnictwa w rynku pracy lub w edukacji 2 zwiększanie szans uczestnictwa bez zakładania, ze będzie ono lii) powinno prowadzić do konwergencji norm osobowych czy społecznych.
Zasadnicza cecha społeczeństwa: znaczący stopień spójności norm.	Zasadnicza cecha społeczeństwa: wielość akceptowanych systemów norm.