119969

Ogólne zasady i tryb przeprowadzania referendum na poszczególnych szczeblach terytorialnej stniktury samorządu regulują przepisy ustaw samorządowych oraz przepisy ustawy z 15 września 2000 r. o referendum lokalnym (Dz.U. nr 88. poz. 985 z późn. zm), odsyłając nadto do postanowień Ordynacji wyborczej do rad gmin. rad powiatów i sejmików województw z 16 lipca 1998 r. (Dz.U. nr 95. poz. 602 z póżn. zm ).

Członkowie wspólnoty samorządowej mogą decydować w drodze referendum

0    sprawach dotyczących tej wspólnoty, które mieszczą się w zakresie zadań i kompetencji jednostki samorządu terytorialnego, której mieszkańcy są członkami, np. rada gminy nie jest uprawniona do podjęcia uchwały w przedmiocie przeprowadzenia referendum gminnego

w sprawie powszechnego uwłaszczenia mieszkańców gminy mieniem komunalnym przez emisję bonów prywatyzacyjnych

Referendum nie może wykraczać też poza terytorialny zakres działania danej jednostki samorządu terytorialnego. Winno się zamykać w granicach wlaściw'ości i terytorium tej jednostki. Stąd zaakceptować należy linię orzecznictwa NSA w tym zakresie, wyrażoną m in. w orzeczeniu z 18 września 1998 r„ że sprawa inwestycji dla kilku gmin w'arszawskich wy kracza poza zakres działania gminy i nie może być przedmiotem referendum gminnego

Zasada demokracji przedstawicielskiej

ustawodawca konstytucyjny, dopuszczając demokrację bezpośrednią, nie traktuje jej jako zasady w realizacji zadań publicznych przez samorząd. Jako zasadę przyjmuje demokrację przedstawicielską (pośrednią)

Ustawodawca konstytucyjny ustanawia dwa rodzaje organów jednostek samorządu terytorialnego: organy stanowiące i organy wykonawcze. To zaś oznacza, że ustawy, kształtując organizację poszczególnych jednostek samorządu terytorialnego (gminy, powiatu

1    województwa), winny ustanawiać te organy, a poszczególne jednostki samorządu terytorialnego zobowiązane są do ich wyboru.

Inne sprawy związane z organizacją i funkcjonowaniem jednostek samorządu terytorialnego mogą być dowolnie kształtowane przez ustawodawcę, z wyłączeniem jednak spraw regulowanych innymi normami konstytucyjnymi, jak np. art. 172 gwarantujący jednostkom samorządowym prawo zrzeszania się czy też art 170 przewidujący możliwość wyłączenia kompetencji organów na rzecz referendum lokalnego.

ustawodawca, kształtując relacje pomiędzy organami stanowiącymi i organami wykonawczymi jednostek samorządu terytorialnego, może to czynić w różny sposób, od próby rozłącznego podziału kompetencji pomiędzy te organy aż po przyjęcie zasady właściwości organu stanowiącego we wszystkich sprawach określonej jednostki samorządu terytorialnego i wewnętrznego określenia w statucie tej jednostki zakresu spraw przekazywanych organowi wykonawczemu

Obowiązujące ustawy samorządowe przyjmują mieszany system podziału kompetencji pomiędzy organy stanowiące i wykonawcze z wyraźną jednak preferencją zasady generalnej właściwości organów stanowiących